Navoiy Davlat Konchilik institute ―Konchilik‖ fakulteti



Download 0,89 Mb.
Pdf ko'rish
bet41/118
Sana03.04.2021
Hajmi0,89 Mb.
#62667
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   118
Bog'liq
geologiya fani va uning aloxida bulimlari haqida umumiy malumot

Ximik  nurash.  Fizik  nurash  natijasida  jinslar  maydalanadi,  parchalanadi,  ba'zan  eziladi.  Tog‘  jinsiga 

erkin  kislorod  ta'siri  natijasida,  ayniqsa  jins  orasiga  suvning  o‘tib  borishi  orqasida  u  yerda  hosil  bo‘lgan 

reaktsiya  natijasida  ximik  nurash  yuz  beradi.  Ximik  nurash  qattiq  jinslarning  yana  xam  ko‘proq 

maydalanishiga  yordam  beradi.  Ximiyaviy  jarayonlar  asosan  oksidlanish,  gidrotatsiya  (metallarning 

suvlanishi), erish va gidroliz xillariga bo‘linadi. 

Oksidlanish.  Nurash  bo‘ladigan  zonada  erkin  kislorod  bo‘lgan  vaqtda  qaytarilish  reaktsiyasi  ketadi  va 

sulfidlar  hosil  bo‘ladi.  Erkin  kislorod  xavoda  va  suvda  bo‘lganligidan  sulfidlar  beqaror  bo‘lib  qoladi  va 

paralanib asta-sekin sulfatlarga, karbonatlarga va oksidlarga aylanadi. Bu reaktsiyani  quyidagi pirit  minerali 

misolida ko‘rish mumkin: 

2FeS2 Q 7O2 Q2H2O q 2FeSO4 Q 2H2O 

Bundan  hosil  bo‘lgan  temir  sulfat  oksidi  yana  oksidlanishni  davom  ettiradi.  Temirning  suvli  oksidi  yer 

yuzasidagi  pirit  yoki  boshqa  temir  sulfidlari  bo‘lgan  jinslarning  oksidlanishi  natijasida  hosil  bo‘lib,  u  yer 

yuzasida temir qalpoq deb ataluvchi shaklda uchraydi 



Gidratatsiya  (metallning  suvlanishi).  Bu  jarayon  natijasida  minerallar  suv  ta'sirida  o‘zgarib  nuraydi. 

Bunga misol qilib tabiatda angidritni gipsga aylanish reaktsiyasini ko‘ramiz. 

CaSO4 Q 2H2O Q CaSO4 · 2H2O 

                                                                        

gips 

Mineral  tarkibiga  kislorod  yoki  suv  molekulasi  o‘rnashishi  bilan  uning  xajmi  kattalashadi  va  atrofidagi 



jinslarni itarib darzlar hosil qiladi.    

 


Download 0,89 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   118




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish