4-Mavzu. Transformatorlar. Reja

Qisqa tutashuv rejimi. Bu rejimda ikkilamchi chulg‘am uchlari o‘zaro tutashib, 

tashqi qarshilik  Z

2n

 = 0 bo‘ladi. Transformator uchun bunday rejim nomaqbul rejim 

hisoblanadi.  Bunda ikkilamchi, shuningdek  birlamchi  tok nominalidan  18- 20  marta 

ortib  ketadi.  Bu  hodisaga  yo‘l  qo‘yib  bo‘lmaydi.  Shuning  uchun  real  sharoitlarda 

transformatorni  qisqa  tutashuv  tokidan  saqlash  maqsadida  avtomatik  ajratkichlar 

o‘rnatiladi.  Transformatorlarni  laboratoriya  sharoitida  tekshirish  uchun  «qisqa 

tutashuv» pasaytirilgan kuchlanishlarda amalga oshiriladi. 

Transformator  nominal  yuklama  bilan  ishlaganda  uning  chulg‘amlaridan 

nominal  tok  o‘tib,  chulg‘amlar  qiziydi.  Keltirilgan  quvvat  bir  qismining  issiqlik 

tarzida  atrof-muhitga  tarqalishi  miss  chulg‘amlardagi  quvvat  isrofi  P

m

  deyiladi,  uni 

transformatorning qisqa tutashuv rejimida ishlash tajribasidan (4.9-rasm) aniqlanadi. 

Sxemadan ko‘rinadiki, transformatorning ikkilamchi chulg‘ami ampermetr A

2

 orqali 

qisqa tutashtirilgan.