Biologik faol moddalar texnologiyasi

 
Azot manbalari 
- mochevina va ammoniy tuzlari (sulfatlar va fosfatlar). 
 
O‗stiruvchi moddalar 
- makka, achitqi va qizilmiya ekstrakti, kepak va achitqilarning 
gidrolizatlari, V guruhi vitaminlari. 
Ozuqa muhitiga hayot faoliyati uchun zarur bo‗lgan makro va mikroelementlar qo‗shiladi (R, 
Sa, Mg, Mn, Fe va b.). 
Aminokisltalar biosinteziga havo bilan ta‘minlanish darajasi ham sezilarli darajada ta‘sir 
ko‗rsatadi, bunda har bir konkret aminokislota uchun aeratsiya darajasi turlichadir. Steril havo oqimi 
mahsus turbinali aralashtirgichlar orqali uzatiladi.
Texnologik jarayonnning 
birinchi bosqichida 
produtsentlar biomassasi shakillantiriladi, ular 
maxsus ekish apparatlarida bir sutka davomida o‗stiriladi (rn 7,0-7,2harorat 28-30
0
S). 
Ikkinchi bosqichda
, biomassa ozuqa muhiti bilan to‗ldirilgan ishlab chiqarish fermenteriga 
uzatiladi.Fermentatsiya boshlangan 25-30 soatdan so‗ng lizin kultural suyuqlikka kelib tusha 
boshlaydi. Fermentatsiya jarayoni tugagandan so‗ng (55-72 soatdan so‗ng) mikroorganizm kultura 
hujayralari suyuq fazadan filtrlash orqali ajratib olinadi. Lizinning yuqori darajada tozalangan 
preparatlari kultural suyuqlik filtratini fraksiyalashdan so‗ng kationitdagi ionalmashinuv 
xromatografiya usuli bilan olinadi. Kristalik lizinng 97-98%-li tozalikka ega bo‗lgan preparatlari 
olinadi, ular o‗z navbatida ozuqa maxsulotlarini ozuqaviy qimmatini oshirish uchun va tibbiyot 
sanoatida qo‗llaniladi.Lizinning yuqori tozalangan preparatlaridan tashqari yana quyidagi preparatlar 
ishlab chiqariladi: 

lizining suyuq konsentrati (LSK);

lizinning quruq oziqa konsentrati (QOK);

yuqori konsentrlangan ozuqa preparatlari. 
 
TRIPTOFAN ISHLAB CHIQARILISHI
Triptofan oziqlanishning limitlovchi omili bo‗lib hisoblanadi, chunki uning an‘anaviy 
maxsulotlardagi (baliq, sut, ozuqa achitqilari) miqdori standart oqsildagiga qaraganda 3 barobar 
kamdir. 
Lizin singari triptofan ham metabolizmning shohlangan yo‗lida hosil bo‗ladi, shuning uchun uning 
ishlab chiqarilishiga auksotrof mutantlar qo‗llaniladi, ularda fenilalanin va tirozin hosil bo‗lishiga 
boradigan reaksiyalar bloklangandir. 
Triptofanni ishlab chiqarish sanoati ikkita bosqichdan iborat: 
-