Faollashtirish omili sifatida



Download 4,95 Mb.
Pdf ko'rish
bet278/301
Sana30.05.2022
Hajmi4,95 Mb.
#620650
1   ...   274   275   276   277   278   279   280   281   ...   301
Bog'liq
22 4 fevral

www.pedagoglar.uz
22-son 4 –to’plam fevral 2022 
Sahifa: 361 
Ikkala tenglik ham to'g'ri tenglik. Shunday qilib, (3) sistema birgina yechimga ega: 
x
=1, 
y
=2. 
(3) sistemani yechishning ko'rib chiqilgan bu usuli o'rniga qo'yish usuli deyiladi. U 
quyidagilardan iborat:
1) sistemaning bir tenglamasidan (qaysinisidan bo'lsa ham farqi yo'q) bir noma'lumni 
ikkinchisi orqali, masalan, 
y
ni 
x
orqali ifodalash kerak;
2) hosil qilingan ifodani sistemaning ikkinchi tenglamasiga qo'yish kerak - bir 
noma'lumli tenglama hosil bo'ladi;
3) bu tenglamani yechib, 
x
ning qiymatini topish kerak;
4) 
x
ning topilgan qiymatini y uchun ifodaga qo'yib, 
y
ning qiymatini topish kerak. 
3-masala.
 
Tenglamalar sistemasini yeching: 








.
5
3
5
,
16
2
3
y
x
y
x
 
1) Birinchi tenglamadan -2
y
=16-3
x

,
2
3
16



x
y
ya‘ni 
x
y
2
3
8



ekanini topamiz.
2) 
x
y
2
3
8



ni sistemaning ikkinchi tenglamasiga qo'yamiz: 
.
5
2
3
8
3
5











x
x
3) Bu tenglamani yechamiz:
,
5
2
9
24
5




x
x
,
19
2
19

x
.
2

x
4) 
2

x
ni 
x
y
2
3
8



tenglikka qo'yib, quyidagini topamiz: 
.
5
2
2
3
8






y
Endi umumiy holdagi 







2
2
2
1
1
1
,
c
y
b
x
a
c
y
b
x
a
chiziqli tenglamalar sistemasini o‘rniga qo‘yish 
usulida yechish usulini ko‘rsatamiz: 
1) 
1
1
1
c
y
b
x
a



,
1
1
1
y
b
c
x
a


;
1
1
1
1
y
a
b
a
c
x




www.pedagoglar.uz
22-son 4 –to’plam fevral 2022 
Sahifa: 362 
2) 
,
2
2
2
c
y
b
x
a


,
2
2
1
1
1
1
2
c
y
b
a
b
a
c
a









,
2
2
1
1
2
1
1
2
c
y
b
a
b
a
a
c
a



,
1
1
2
2
1
1
1
2
2
1
a
c
a
c
a
y
a
b
a
b
a



;
1
2
2
1
1
2
2
1
b
a
b
a
c
a
c
a
y



3) 





























1
2
2
1
1
2
1
1
1
2
1
1
2
2
1
1
1
1
2
2
1
1
1
1
2
1
2
1
1
2
2
1
1
1
1
2
2
1
1
1
1
1
2
2
1
1
2
2
1
1
1
1
1
b
a
b
a
a
c
b
a
c
b
a
b
a
b
a
a
c
b
a
c
b
a
c
b
a
c
b
a
b
a
b
a
a
c
b
a
c
b
a
a
c
b
a
b
a
c
a
c
a
a
b
a
c
x






;
1
2
2
1
2
1
1
2
1
2
2
1
1
2
1
1
2
1
1
2
2
1
1
2
1
1
1
2
1
b
a
b
a
c
b
c
b
b
a
b
a
a
c
b
c
b
a
b
a
b
a
a
c
b
a
c
b
a








Bu yerda 
0
1
2
2
1


b
a
b
a
bo‘lishi kerak. Bundan 
2
1
2
1
b
b
a
a

shart bajarilishi kerak degan 
xulosaga kelamiz. 
Bundan tashqari x va y ning hosil bo‘lgan qiymatlaridan 
2
1
2
1
2
1
с
с
b
b
a
a



2
1
2
1
2
1
с
с
b
b
a
a


bo‘lganda tenglamalar sistemasi yechimlari qanday bo‘ladi degan muhim savol kelib 
chiqadi? 
Quyida biz bu savollarga batafsil izoh berib o‘tamiz. 
1) Agar 
2
1
2
1
b
b
a
a

shart bajarilsa, tenglamalar sistemasi yagona yechimga ega; 
2) Agar 
2
1
2
1
2
1
с
с
b
b
a
a


shart bajarilsa, tenglamalar sistemasi, yechimga ega emas; 
3) Agar 
2
1
2
1
2
1
с
с
b
b
a
a


shart bajarilsa, tenglamalar sistemasi cheksiz ko‘p yechimga ega.
Javob: 
;
1
2
2
1
2
1
1
2
b
a
b
a
c
b
c
b
x



.
1
2
2
1
1
2
2
1
b
a
b
a
c
a
c
a
y



5-masala: Tenglamalar sistemasini yeching: 







.
4
2
3
,
7
5
y
x
y
x
Yechish: 
1
a
=1, 
1
b
=5, 
1
c
=7, 
2
a
=3, 
2
b
= -2, 
2
c
=4
;
2
17
34
15
2
20
14
5
3
)
2
(
1
4
5
7
2
1
2
2
1
2
1
1
2





















b
a
b
a
c
b
c
b
x


www.pedagoglar.uz
22-son 4 –to’plam fevral 2022 
Sahifa: 363 
.
1
17
17
15
2
21
4
5
3
)
2
(
1
7
3
4
1
1
2
2
1
1
2
2
1



















b
a
b
a
c
a
c
a
y
Javob: 
,
2

x
.
1

y
6-masala: a va b ning qanday qiymatlarida







7
6
5
,
10
3
y
ax
by
x
tenglamalar sistemasi 
cheksiz ko‘p yechimga ega? 
Yechish: 
1
a
=3, 
1
b
=-b, 
1
c
=10,5, 
2
a
=a, 
2
b
= -6, 
2
c
=7
2
1
2
1
2
1
с
с
b
b
a
a


shartga ko‘ra 
7
5
,
10
6
3




b
a
, bundan esa 
,
2

a
9

b
ekani kelib chiqadi. 
Javob: 
,
2

a
9

b

7-masala: m ning qanday qiymatlarida 









0
8
2
,
0
4
2
my
x
y
mx
tenglamalar sistemasi 
yechimga ega emas? 
Yechish: Avval tenglamalar sistemasini 







2
2
2
1
1
1
,
c
y
b
x
a
c
y
b
x
a
ko‘rinishga keltirib olamiz. 








8
2
,
4
2
my
x
y
mx
, endi esa 2) shartni tekshiramiz: 
1
a
=
m

1
b
=2, 
1
c
=-4, 
2
a
=2, 
2
b
=
m

2
c
=8. 
2
1
2
1
2
1
с
с
b
b
a
a


dan 
8
4
2
2



m
m

.
4


m
Javob: 
.
4


m
IV. Mavzuni mustahkamlash: 
Mustahkamlash uchun savollar: 
1.
Chiziqli tenglamalar sistemasi deb nimaga aytiladi? 
2.
Chiziqli tengamalar sistemasini yechishni qanday usullari mavjud? 
3.
Chiziqli tenglamalar sistemasiga misollar keltiring? 
Mustaqil yechish uchun misollar: 
VI.
Chiziqli tenglamalar sistemasini o‘rniga qo‘yish usulida yeching.


www.pedagoglar.uz
22-son 4 –to’plam fevral 2022 
Sahifa: 364 
1) 







3
3
5
,
11
12
y
x
y
x
2) 







;
5
2
3
,
0
3
2
y
x
y
x
3) 










;
3
8
2
3
,
3
3
2
y
x
y
x
4) 











.
6
8
7
6
5
,
3
4
5
3
2
y
x
y
x
2. Chiziqli tenglamalar sistemasini qo‘shish usulida yeching. 
1) 







;
7
15
24
,
2
21
18
y
x
y
x
2) 














;
3
1
5
,
4
2
,
4
2
1
3
y
y
x
y
x
y
x
3) 
















.
24
1
7
3
4
,
20
3
2
5
y
y
x
y
x
x
x
y
y
x

Download 4,95 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   274   275   276   277   278   279   280   281   ...   301




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish