Faollashtirish omili sifatida

www.pedagoglar.uz
22-son 4 –to’plam fevral 2022 
Sahifa: 214 
Axborot va raqamli texnologiyalar. 
Buxoro shahar 4-son nemis tili faniga IDUM Informatika va AT 
fani o‘qituvchisi 
Qudratova Saodat Sayfullayevna 
 
Annotatsiya:ushbu dars ishlanma 5-sinflarda informatika va AT fani bo‘yicha
belgilangan mavzu bo‘yicha chuqur bilimga ega bo‘lishiga ko‘maklashadi, 
qo‘llanilgan turli metodlar esa o‘`quvchilarning fanga bo‘lgan qiziqishini
oshiradi.Shuningdek yosh pedagoglarga darslarini samarali tashkil etishlarida
ko‘makchi hisoblanadi. 
Kalit so‘zlar: axborot, raqamli texnologiyalar,hissiy organlar, axborot
sifatlari,axborot turlari,axborotli jarayonlar. 
Axborot va raqamli texnologiyalar mavzusini o‘`uvchilarga yetkazishda va
darsimizni yuqori darajada tashkil etishda quyidagicha yondashuvni tavsiya
sifatida taklif etaman. 
I.Tashkiliy qism : o`quvchilarni guruhlarga ajratish.(bunda o`quvchilar nemis
tilida 1,2,3 sonlarini aytib guruhlarga bo`linadilar) 
Dars shiori aytiladi hamma o`quvchilar birgalikda: Axborotlar ustida ishlash
barcha kasblarning kalitidir.
II. O ‗tgan mavzuni so ‗rash: 
Motivatsiya: Kim tez va katta hajmdagi axborotlarni saqlay oladi,kompyutermi
yoki inson? 
Savollar: 
 
1.
 
―Informatika va axborot texnologiyalari‖ faniga qachon asos solingan?
2.
 
Informatika so‘zi qaysi so‘zlar negizidan olingan? 
3.
 
Compyuter science so‘z birikmasi qanday tarjima qilinadi? 

---

www.pedagoglar.uz
22-son 4 –to’plam fevral 2022 
Sahifa: 215 
4.
 
HardWare so‘zi qanday ta‘minotni bildiradi? 
5.
 
Insonning aqliy mehnati qanday yo‘nalishga kiradi? 
 

III.Yangi mavzu:Slayd orqali aytib beriladi va mavzuga
mos video qo‘yib beriladi.
(
https://youtu.be/hzKOjZGgkUE) 
Informatika fanining asosiy xom ashyosi axborot. 
Axborotni qabul qilish usullari:Olimlarning fikriga ko`ra ,insoniyat 40ming
yildan ziyod vaqtdan beri hayot kechirib ,shu vaqt davomida doimmiy ravishda
sezgi organlari orqali atrof-muhitdan turli ma‘lumotlarni qabul qilib
kelgan.Axborot saqlashning eng qadimiy usullari haqida arxeologlar tomonidan
topilgan rasm, belgilar, qadimgi qo‘lyozmalar orqali bilish mumkin. 
Inson axborotni qabul qilishda uning sezgi organlari muhim rol
o‘ynaydi.Ular, asosan, quyidagilardan iborat: 
Ko`rish,eshitish,hid sezish, ta‘m bilish,his etish. 
Eslab qoling!Axborot – bu inson sezgi organlari orqali atrof – muhitdan olingan
turli ma‘lumotlar. 
 
 
 
 

 
 
Daftarga yozib oling! 
Axborotning ko‘rinishlari: matn,rasm,ovoz,musiqa,nur,ranglar,to‘lqinlar va
signallar. 
Axborot turlari:Diskret(uzlukli), Analog (uzluksiz). 
Buni bilasizmi? Inson axborotning:
90% ni – ko’rish,
9% ni – eshitish,
1% ni – his qilish,ta’m va hid bilish orqali qabul qiladi. 

---