Tasdiqlangan fan dasturiga muvofiq ishlab chiqildi

Aholi turmush darajasi sifatini oshirish.
 
Ko’pchilik mutaxassislar 
marketing tizimining asosiy maqsadi aholi “turmush darajasining sifati” ni 
yaxshilashdan iborat deb biladilar. Bu tushuncha quyidagilarni o’z ichiga oladi: 
tovarlarning sifati, miqdori, assortimenti, narxi; 
mehnatga haq to’lash darajasi;
 
madaniy muhitning sifati va boshqalar.
 
Marketingning asosiy maqsadi, uning vujudga kelish, shakllanish va 
rivojlanishning ob’ektiv sabablari, zarurati bilan belgilanadi. Yuqorida qayd 
qilinganidek, marketing eng avvalo tovarlar to’planib, sotilmay qolgan va 
iqtisodiyot inqirozi kuchaygan sharoitda, uni shu inqirozdan chiqarish quroli sifatida 
ixtiro qilingan, yaratilgandir. U ishlab chiqarishni xaridor ehtiyojiga moslashtirib, 
talab va taklifni muvozanatiga erishgan holda, uni tashkil etgan korxona 
tashkilotlarga yuqori foyda keltirishdir.
Marketing axborotlarini tizimli tahlil qilish, talab va taklifning taxminiy 
hisobini ishlab chiqishga imkon beradi. Bu siz esa sotishning maqbul darajasini 
belgilash mumkin emas. Bunday darajada odatda, minimum, maksimum oralig’ida 
hisoblash chiqiladi. Marketing maqsadiga erishishda reklama ham muhimdir. 
Reklamaning vazifasi – mavjud bozor segmentini mustahkamlash, yangi 
xaridorlarni jalb qilish, yangi bozorlar tashkil qilishdir. Marketing tizimida 
reklamaning asosiy xususiyati – uzluksiz ta’sir va doimiy yangilanishdir. Shu bilan 
birga xaridor psixologiyasi tovar va firma bog’lanib qolish xususiyati (imidj) ga 
ham egadir. 
Marketologlar, soda veb sahifalarni tashkil etgan holda, iste’molchilarga 
yordam berib, kuchilroq iste’molchi munosabatini tashkil etishlari mumkin.
Axborot texnologiyasidagi rivojlanish, T-T ga marketing jarayonini 
o’zgartirib yubordi. Online sotib olish, ko’p hollarda e-xarid deb atalib, ohirgi 
yillarda tezlikda rivojlandi. 15 yil oldin nomalum bo’lgan, hozirgi kunda ko’p 
korxonalar uchun odatiy jarayonga aylanib ulgurdi. 
E-xarid, ko’p hollarda korxonalarga yetkazib beruvchilarni aniqlashda yangi 
imkoniyatlarni ochib, xarid harajatlarini kamaytirgan holda, ishni ancha 
yengillashtirdi. O’z navbatida, marketologlar, iste’molchilar bilan onlayn tarzda 
243
Phillip Kotler, Gary Armstrong. Marketing asoslari. 15-nashr. Darslik. “Pearson Education Limited” nashriyoti. 
2014 yil. 159-161b. 

---

353 
aloqaga kirishgan holatda ma’lumot yetkazish, mahsulot yoki servisni sotish, 
iste’molchini quvvatlash xizmatini bajarib, mavjud iste’molchi munosabatini 
rivojlantirishi mumkin. 
Korxonalar, e-xaridni, ko’p yo’llar orqali bajarishlari mumkin.Ular teskari 
auksion, ya’ni buyurtmasni internetga joylashtirgan holda, yetkazib beruvchilar 
taklifini kutishlari mumkin.Shuningdek, korxona e-xaridni bajarish maqsadida,
o’ziga tegishli bo’lgan, kompaniya xarid saytlarini tashkil etishlari mumkin. Misol 
uchun, GE, o’z ehtiyojlari joylashtirib, takliflarini qabul qilib, muzokara qilish, 
joyni kelishish kabi ishlarni bajaruvchi kompaniya xarid saytlarini tashkil etishlari 
mumkin. Ba’zi hollarda, kompaniya tanlangan yetkazib beruvchilar bilan ekstranet 
ssilkalarini tashkil qilishlari mumkin. Misol uchun, ular Dell yoki Staples kabi 
korxonalar bilan umumiy akkaunt ochgan holda, bunda korxona jixoz, manbalarni 
to’g’ridan to’g’ri xarid qilishadi. Staples, tadbirkorlikdan tadbirkorlikka 
ishlaydigan, Staples Advantage bo’limini tashkil qilib, 20 ta ischi dan tortib Fortune 
dagi 1000 ta ishchini o’ziga oluvchi, istalgan kattalikdagi bizneslar uchun offis