Hayot faoliyati

. 
Suvda xavfsizlik 
Statistik ma’umotlarning ko‘rsatishicha, kemalar halokati 
paytidagtga qaraganda, cho‘milish paytida ko‘proq odam halok 
bo‘ladi. Suzishni bilish xavfsizlikka kafolat bera olmaydi. Ochiq 
suv havzalari har doim xavf tug‘dirib turadi. 
Suzishni bilmayturib suvga tushib qolish mumkin, qirg‘ 
oqdan uzoqqa suzib ketib, charchab qolish mumkin. Qishda 
muzlagan suv o‘zida xavfni yashirib turadi – muz tagiga tushib 
qolish mumkin. Xavfsizlik choralariga amal qilsangiz ushbu 
ko‘ngilsizlikki tushib qolmaysiz. 
Ehtiyotkorlikning bir necha oddiy turlari cho‘kuvchilarning 
sonini kamaytirishi mumkin: 
- 
Bolalikdan suzishni o‘rganing. 
- 
Agar suzishni bilmasangiz shishirilgan matras va aylanalarga 
ishonmang. 
- 
Sarosimaga tushish 
– cho‘kib ketishning asosiy sabablaridan 
biri ekanligini unutmang, sarosimaga berilmay orqaga 
yotib, chuqur nafas oling, qo‘l-oyoqlarni yengil harakatga 
keltiri
ng, vazmin odam cho‘kmasligiga amin bo‘ling. 
- 
Suzayotganda charchashning birinchi belgilariga e’tibor 
qiling. 
- 
Begona joylarda kalla tashlamang va cho‘milmang, sayoz 
joylardan uzoqqa suzmang. 
- 
Kemalar yo‘lida va unga yaqin yerlarda suzmang. 
- 
Mast holat
larda, qattiq shamolda cho‘milmang va qayiqda 
suzmang. 
- 
Cho‘milishdan oldin o‘zingizga quyidagi savollarni bering. 
- 
Chuqurlik qancha? 
- 
Suv tagida xavfli predmetlar bormi? 
- 
Suvning harorati qanday? 
- 
Oqim, suv quyilish, orqaga qaytish joylari bormi? 
- 
Xavfli baliq yoki jonivor yo‘qmi? 
Bularni agar joy begona bo‘lsa va qutqaruvchilar bo‘lmasa 
albatta inobatga olish kerak. Bundan tashqari qutqaruv as
87 
boblarini va ularni zarur bo‘lganda ishlatish mumkinligini 

---

79 
tekshiring. Qayiq, qutqaruv aylanasi, arqon, yoki uzun tayoq 
– 
bu cho‘kayotgan odamni qutqarish zurur bo‘lgan vositalardir. 
Suv tagida uzoq qolishga harakat qilmang. suv tagiga 
sho‘ng‘ishga qiziquvchi odamlar kalla tashlashdan oldin bir 
necha marta chuqur nafas oladi. Bunda qon kislorod bilan 
to‘yinadi va suv tagiga sho‘ng‘isa bo‘ladi. Lekin ba’zida bu 
teskari natija beradi: odam to‘satdan hushini yo‘qotib, yomon 
vaziyatga tushib qoladi. 
Besseyn qurgan uy egalari ham xavfsizlik choralariga amal 
qilishlari kerak. Hamma basseynlar to‘rt tomondan 1,5 metr 
balandlikda o‘ralgan bo‘lishi kerak. Uyda to‘g‘ri basseynga 
chiqadigan eshik bo‘lishi kerak. 
Ayniqsa, bolalar bor joylarda, bolalar enaga yoki keksalar 
bilan qoldirilganda bunga ahamiyat berish juda muhim.