“ИҚтисодиёт” кафедраси

Курно мувозанати
– дуополик бозорда ҳар бир фирма мустақил 
равишда шундай оптимал ишлаб чиқариш ҳажмини танлайдики ушбу 
маҳсулот ҳажми иккинчи фирмани қаноатлантиради. Курно мувозанати 
фирмаларнинг акс таъсир қилувчи функциялари графикларининг кесишиш 
нуқтасида вужудга келади. 
Кутиладиган қиймат (математик кутилиш)
- 



n
i
i
i
X
P
E
1
(x)
Лоренц чизиғи
– бирор бир кўрсаткични тақсимланиш даражасини 
ифодаловчи егри чизиқ. Бу америкалик олим Макс Отто Лоренс (1876-1944) 
томонидан аҳоли даромадларининг тақсимланишини нархлаш учун ишлаб 
чиқилган. Аҳолидан даромад солиғи олиниб, уларга трансферт берилгандан 
кейин Лоренс чизиғининг ботиқлиги камаяди. 
Масштаб самараси
– бу ишлаб чиқариш масштабининг кенгайиши 

---

сурати билан маҳсулот ишлаб чиқаришни ўсиш сурати ўртасидаги 
боғлиқликни ифодалайди. Ишлаб чиқаришда фойдаланиладиган омиллар 
миқдорига ишлаб чиқариш масштаби дейилади. 
Маънавий таваккалчилик
– йўқотишлар суғурта компанияси 
томонидан тўлиқ қопланишига ишонч ҳосил қилган ҳолда вужудга келиши 
мумкин бўлган йўқотишлар еҳтимолини онгли равишда ошириб кўрсатишга 
интилувчи шахснинг ҳатти-ҳаракати. 
Меҳнат бозорида монопсония
– бу мукаммаллашган рақобатдаги 
меҳнат бозорининг алоҳида бир четки кўриниши бўлиб, бунда бирор кичик 
шаҳардаги ягона фирма маҳаллий аҳолининг кўп қисмини иш билан 
таъминлайди. 
Меҳнатни чекли маҳсулоти 
– бошқа ишлаб омиллари сарфи 
ўзгармаганда бир бирлик қўшимча меҳнат сарфи ҳисобидан ишлаб 
чиқарилган қўшимча маҳсулот. 
Моннополиянинг ўлик юки ёки жамиятнинг соф йўқотиши
– 
монополист бўлмагандаги маҳсулот ишлаб чиқриш ҳажмидан монополист 
ишлаб чиқарган маҳсулотни айирмасига тенг. 
Монополия
– бу шундай бозорки, унда фақат битта маҳсулот ишлаб 
чиқарувчи фирма фаолият олиб боради ва маҳсулот ишлаб чиқаришни, 
сотишни тўлиқ назорат қилади. 
Мувозанат нарх 
– талаб билан таклифни тенглаштирувчи нарх. 
Мувозанат нархга тўғри келадиган товар миқдорига мувозанат маҳсулот 
миқдори дейилади.