Ўзбекистон республикаси вазирлар махкамаси ўзбекистон Олий ва Ўрта маҳсус таълим вазирлиги Ўзбекистон ҳАЛҚаро ислом академияси

ИИТ ларга қуйидаги хусусиятлар киради:
-
Коммуникатив имкониятини ривожлантириш, диалог режимда инсон 
тилига максималь яқин холатда ҳар қандай сўровларни қайта ишлай олиш 
(табиий тил интерфейс тизими – ТТИТ); 
-
Бўш структурланган ва етарли формаллаштирилмаган масаларни (енгил 
моделлар асосида) ечишга мўлжалланган бўлиш; 
-
Ноаниқ ва динамик маълумотлар билан ишлай оладиган қобилиятга эга 
бўлиш; 
-
Конкрет ситуациялар асосида йиғилган билимларни ажратиб олиб, 
тизимни ривожлантириш; 
-
Маълумотлар омборидан керакли маълумотларни олиш ҳусусиятига эга 
бўлиш ва бошқалар. 
Интеллектуал 
информацион 
тизимларни 
оддий 
информацион 
тизимлардан фарқи қуйидагилардан иборат: 
-
Интерфейс фойдаланувчи билан табиий тилда бажарилишини 
таъминлаш; 
-
Ҳар қандай объектларнива унинг атрофидагиларни билим базаси модели 
шаклида кўриш, яъни ноаниқ ва тўлиқ бўлмаган маълумотлар пайтида тўғри 
ҳулоса чиқариш; 
-
ИИТнинг ечими “очиқ – ойдинлиги” бўлишлиги, яъни фойдаланувчига 
юқори даражада тушунтура олиш; 

---

10 
-
Эксперт тизимлари ўз билимларини экспертлар билан мулоқотда бўлиб 
тўлдириб бориш; 
-
Автоматик равишда йиғилаётган фактлар асосида билим базасини 
тўлғазиб бориш; 
-
ИИТ фойдаланувчисига “тайёр” жавоб бераолиш, эксперт – инсон 
берган жавобга тўғри келишлигини таъминлаш; 
-
Билим базасини специфик компонент сифатида ишлатилишини 
таъминлаш ва бошқалар. 
 
 
 
1.3.
 
ИИТ классификацияси. 
Юқорида келтирилганлар асосида интеллектуал тизимлар қуйидаги 
характерли хусусиятларга эгадирлар: 
1.
Коммуникатив имкониятини ривожлантириш. 
2.
Мураккаб ва етарли даражада формаллаштирилмаган масалаларни ечиш 
билимига эга бўлиш. 
3.
Ўзини – ўзи ўқитиб ривожланиш қобилиятига эга бўлиш.