O zbek isto n respublikasi sog liqni saqlash

28-lobus pyramidalis; 2 9 - lobus dexter glandulae thyroideae.
Chuvalchangsimon o ‘simtaning limfoid to‘qimasini immunoglo­
bulin (antitela) ishlab chiqaruvchi B-limfotsitlar hosil bo ladigan
205

---

joy deb hisoblash mumkin. Chunki bu tizim butunlay yoki qisman 
shikastlanganda organizmning antitela ishlab chiqarish xususiyati 
yo ‘qoladi.
Yangi 
tug‘ilgan 
chaqaloqda 
chuvalchangsimon 
o‘simta 
devoridagi to ‘plangan limfa tugunchalari soni 150 - 200 ta, 
ko‘ndalang o ‘lchamlari esa 0,5 - 1,25 mm bo ‘ladi. Bola 10 yoshdan 
oshganidan so‘ng chuvalchangsimon o ‘simtaning shilliq osti asosida 
yog‘ hujayralari guruhi paydo b o ‘lib, kollagen va elastik tolalar 
ko‘payadi. 1 6 - 1 8 yoshlarda to ‘plangan limfa tugunchalari soni 
kamayib, yog‘ to ‘qimasining hajmi ortadi.
Yonbosh ichakning to‘plangan limfa tugunchalari 
(noduli
lymphoidei aggregati ileii) 
yonbosh ichakning oxirgi qismi shilliq 
qavati va shilliq osti asosida joylashadi. Ular oval yoki yumaloq 
shakldagi yassi hosilalar shaklida ichakning ichaktutqich chekkasiga 
qarama-qarshi tomonda ichak bo ‘shlig‘iga chiqib turadi. Bu sohada 
shilliq pardaning mushak qatlami uzilgan yoki butunlay bo ‘lmaydi. 
To‘plangan limfa tugunchalari o ‘zining uzun o ‘lchami bilan 
ichakning bo ‘yiga yo ‘nalib, goho qiya yoki ko ‘ndalang joylashishi 
ham mumkin. To‘plangan limfa tugunchalari joylashgan yerda 
ingichka ichakning halqasimon burmalari uzilgan bo ‘ladi. Ulaming 
uzunligi 0,5-1,5 sm, kengligi 0,2-1,5 sm, b a ’zan 3-5 sm gacha 
yetadi.
To‘plangan limfa tugunchalari soni ulaming eng k o ‘p rivojlangan 
vaqtida (o‘smirlik davrida) 33-80 taga teng . To‘plangan limfa 
tugunchalari homila hayotining 4-oyida ingichka ichakning oxirgi 
qismida yosh limfoid hujayralaming yumaloq shakldagi to ‘plami 
holida ko‘rinadi. 5 oylik homilada tugunchalar aylana va ovalsimon 
shaklga ega bo ‘lib, ulaming o ‘lchamlari uzunligi 
2
mm kengligi
0,2 sm, soni 5-21 ta b o ‘ladi.
Yangi tug‘ilgan chaqaloqda to ‘plangan limfa tugunchalari hali 
shilliq parda ustiga turtib chiqmagan bo ‘lib, soni 30 ga yaqin bo ‘ladi. 
Emizikli davrda ular shilliq parda yuzasiga turtib chiqadi.