Samarqand: Samdu nashri, 2020 y. 460 b

 
 
Tayanch iboralari: 
Konglomerati, texnopark, innovatsion salohiyat, biznes-
inkubatorga, innovatsion muhit, intellektual resurslar,
royalty
.
 
 
Nazorat savollari: 
1. Innovatsion muhitning mohiyati nimada? 
2. Innovatsion salohiyatni aniqlang, uning qurilish bloklari 
xususiyatlarini keltiring. 
3. Milliy innovatsion tizimni belgilang. Uning asosiy 
bloklarini tavsiflab bering. 
4. Texnoparkka tavsif bering. U o‘z aholisini qanday asosiy 
infratuzilma bilan ta’minlaydi? 
5. Biznes-inkubatorga tavsif bering. Innovatsion kompaniya 
rivojlanishining qaysi bosqichida u qo‘llab-quvvatlashga tayyor? 
Biznes-inkubator uchun ishlashning asosiy parametrlarini sanab 
o‘ting. 
6. Texnologiyalar uzatish markazlarini (TIM) tavsiflang. 
TIM ning asosiy maqsadi nimalardan iborat? 
 
 

---

82 
4-MAVZU. BIZNES G‘OYADAN BIZNES MODELGA. 
 
Reja: 
1. Biznes g‘oya va uni yaratish. 
2. Biznesni modellashtirishning asosiy qoidalari. 
3. M. Jonson, K. Kristensen, X. Kagermannlarning biznes 
modellari 
4. Biznes modelni rasmiylashtirish: A. Ostervalderning 
yondashuvi. 
5. Biznes modelni biznes rejaga aylantirish. 
 
1. Biznes g‘oya va uni yaratish 
Biznesni yaratishda ham, uni rivojlantirishda ham har qanday 
tadbirkorlik harakatining mohiyati mavjud yoki jalb qilingan, 
cheklangan resurslar asosida aniq maqsadli auditoriyaning 
qiymatini yaratish uchun yangi imkoniyatlarni aniqlashdan iborat. 
Tadbirkorlik va innovatsion biznesni rivojlantirish akti yangi 
qiymat yoki uni yaratishning yangi usuli to‘g‘risidagi ijodiy 
g‘oyaga asoslanadi. 
Biznes g‘oya ushbu muammoni hal qilish uchun to‘lashga 
tayyor bo‘lgan ma’lum bir iste’molchining salbiy hissiyotlari 
darajasida sezilgan mavjud muammoni hal qilishning usulini aks 
ettirishi kerak. Muammo deganda biz iste’molchilar taxmini va real 
voqealar o‘rtasidagi farqni tushunamiz. Shu bilan birga sub’ekt 
ushbu kelishmovchilikni bartaraf etish (yo‘q qilish) zarurligini 
sezadi. Shubhasiz qiyinchilik bu mos kelmaslikni idrok etishning 
salbiy oqibatlari vaqt o‘tishi bilan o‘zgarib borishi bilan namoyon 
bo‘ladigan, idrokning dinamik tabiatida bo‘lgani kabi, shaxslarni 
idrok etishidagi farqlardadir. Muammolarni hal qilishda to‘lashi 
uchun yetarli miqdordagi mablag‘i mavjud shaxslar (yoki 
tashkilotlar) foydali va ularni qabul qilsa bo‘ladigan mazmunli 
masalalarni aniqlashi muhimdir. 
Aniqlangan muammo qanchalik asosli, uni hal qilish usuli 
sodda va ishonchli bo‘lsa, biznes g‘oya shunchalik samarali 
(potensial yuqori daromad va darajaga ega) bo‘ladi. Biznes g‘oyani 

---

83 
amalga oshirishning muvaffaqiyat kalitlaridan yana bir guruhi 
tadbirkorning 
imkoniyatlari, 
resurslar 
va 
aktivlarning 
mavjudligidir. Boshqalar uchun mavjud bo‘lmasligi, har xil turdagi 
xatarlar bilan bog‘liq. 
Biznes 
g‘oyani 
shakllantirish 
- 
bu 
potensial 
iste’molchilarning muhim muammolarini ijodiy hal qilish va uning 
tijorat salohiyatini tizimli ravishda baholash asosida qiymat 
yaratish g‘oyasini faol shakllantirishning murakkab jarayoni.