Yuldаshev Asqarali Yakubovich soliqlar va soliqqa tortish

Yer solig`i va yagona yer solig`ini 2007-yil uchun kadastr shaklidagi yangi 
stavkalari 0'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2006-yil 18-de-kabrdagi 
«O'zbekiston Respublikasining 2007-yildagi asosiy 
makroiqtisodiy ko`rsatkichlari 
prognozi va davlat budjetining parametrlari to'g`risida»gi PQ- 532-sonli qarorida 
bayon qilingan. 
Yer solig`ining soliq tizimida va budjet daromadlari tarkibida tutgan o`rni
O`zbekiston bozor munosabatlariga o`ta boshlagach 1990-yilda «Yer 
to'g`risida»gi qonun qabul qilindi, unga binoan yerga egalik qilish va yerdan 
foydalanishning pullik bo`lishi belgilandi. O`zbekiston Pespublikasi Mustaqillikni 
qo`lga kiritgach 1993-yil 6-mayda O`zbekiston Pespublikasi Oliy Kengashi 
tomonidan «Yer solig`i to'g`risida»gi maxsus qonun qabul qilindi, unda soliq 
solishning obyektlari va subyektlari imtizlar soliq to`lash tartibi va hokazolar 
ancha batafsil belgilab berildi. Qonun 1994-yil 1-yan-vardan amalga kiritildi. 

---

94 
Qonunda Yerlardan noqishloq xo`jalik maqsad-larida foydalanadigan yuridik 
shaxslardan olinadigan yer solig`ining un-dirish tartiblari belgilab berildi. Shu 
bilan biiga, qishloq xo`jaligini ustuvor rivojlantirish zarurligini e'tiborga olib 
qishloq xo`jaligi mahsulotlarini yetishtirish bilan shug`ullanuvchi korxonalar va 
tashkilotlar uchun qonunni joriy etish 1995-yil 1-yanvargacha kechiktirildi. 
Shunday qilib yer so-lig`ining joriy etilishi bilan mamlakatda yer munosabatlarini 
tartibga solishning chinakam iqtisodiy vositalari paydo bo`ldi. 
1997-yil 24-aprelda O`zbekiston Pespublikasi Oliy Majlisi tomonidan 
Uzbekiston Pespublikasi Soliq kodeksi qabul qilinishi va 1998-yil 1-yan-vardan 
kuchga kiritilishi bilan yer solig`ining huquqiy asoslari yaratildi. 
Hozirgi bozor munosabatlariga o`tish sharoitida davlat qishloq xo`jaligi 
korxonalarini soliqqa tortar ekan, bundan fiskal manfaatdorlikni emas, balki 
soliqlar orqali qishloq xo`jaligini boshqarish, ishlab chiqarishni rivojlantirishni, 
shuningdek, ularni ijtimoiy himoya qilishni ko`zlaydi. Buni qishloq xo`jaligini 
soliqqa tortishning o`ziga xos xususiyatlaridan ham ko`rishimiz mumkin. 
O`zbekiston 
Pespublikasi 
Prezidenti 
HAKarimovning 
1998-yil 
10-
oktyabrdagi «Qishloq xo`jalik tovarlarini ishlab chiqaruvchilar uchun yagona yer 
solig`ini joriy etish tugrisida»gi Farmoniga muvofiq 1999-yil 1-yanvardan boshlab 
qishloq xo`jalik tovarlarini ishlab chiqaruvchilari uchun yagona yer solig`i joriy 
qilindi. 
Yer uchastkasiga egalik qilish huquqi bor yuridik shaxs yer solig`ini to`lovchi 
bo`lib hisoblanadi. Soliq qonunlariga asosan, yer solig`ini hisob-lash va budjetga 
o`tkazib berish majburiyati yuridik shaxsga yuklatiladi.