O'zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta-maxsus ta’lim Vazirligi Toshkent Davlat stomatologiya institute Buxoro filiali

arterial kapillyarlar tushadi. Jigar qismlari markaziy venalarni yig’uvchi 
venalar tashkil qiladi, ulardan pastki kovak venaga tushuvchi jigar venalari 
hosil bo’ladi (rivojlanadi). 
Jigarning limfa aylanish tizimi. Limfatik kanallar chuqur va yuza 
chigallar (spleteniya) hosil qiladi. Birinchi portal tomirlar va jigar venalari 
shoxlariga paralel joylashadi, ikkinchi kapsulalarda topiladi. Bu chigallar 
orasida ko’p anastamozlar mavjud, shuni hisobiga kichik shoxlar kapsula 
orqali kiradi. Yuzadagi limfa tomirlar limfa stvollarini 14 tasini 
birlashtiruvchi qalin to’r hosil qiladi. Portal limfatik stvol 80 % jigar 
limfalarini so’radi.
Jigarning innervatsiyasi. Jigar simpatik va parasimpatik nerv tizimi 
bilan innervatsiyalanadi. Nerv tolalari quyosh chigalini, adashgan va o’ng 
diafragmal nerv pastki ko’krak qismidan (gangliya) chiqadi va jigar 
arteriyalari, darvoza venasi, o’t yo’llari atrofida chigal hosil qilib chiqadi. 
Tolalarni ko’p qismi oldingi va orqangi sitvolni hosil qiladi, ular jigarga 
darvoza sohasidan kiradi. Bazi bir tolalar jigar venalari va bog’lamlariga 
ham mavjud. Simpatik tolalar bilan asosan arteriyalar innervatsiyalanadi 

---

311 
va o’t protoklari simpatik va parasimpatik nerv tizimi bilan 
innervatsiyalanadi. Miyelinsiz simpatik tolalar zona 1 dagi alohida 
gepatotsitlarga shox beradi (innervatsiyalaydi). 
Ko’pchilik 
jigar 
nervlari aminergik yoki 
peptidergik 
hisoblanadi. 
Immunologik tekshiruvlar 
ko’rsatishicha jigar nerv 
tolalarining bazi birlarida 
ko’pchilik boshqa biologik 
aktiv 
moddalar