B. A. Abdukarimov Ichki savdo iqtisodiyoti

Birinchi ovqatlar uchun mahsulotlar sarfini o’rtacha 
torqichli normasi 
(gramda) 
Blyudalar 
nomi 
Ovqat 
guru-
hidagi 
hissa-si, 
% 
Go’sht 
Kartoshka 
Sabzavotlar 
bir 
blyudaga 
normasi 
foiz-li 
ko’r-
satkich 
bir 
blyudaga 
normasi 
foiz-li 
ko’r-
satkich 
bir 
blyudaga 
normasi 
foiz-li 
ko’r-
satkich 
1 
2 
3 
4=2

3 
5 
6=2

5 
7 
8=2

7 
1. Shurpa 

---

153 
2.Mastava
va hokazo 
100,0 
Jadvaldagi 4,6,7 va hokazo qatorlar jamini 100 ga bo’lish bilan 
mahsulotlarni o’rtacha tortqichli normasi aniqlanadi.
Boshqa o’zida ishlab chiqariladigan mahsulotlar (yarimfabrikat, konditer, 
kulinar taomlar) uchun xom ashyoga bo’lgan ehtiyoji ham ularni ishlab chiqarish 
miqdori va sarflanadigan xom ashyolar normasidan yoki o’tgan yillardagi haqiqiy 
sarflardan kelib chiqib hisoblanadi.
Sotish uchun sotib olinadigan tovarlarga ehtiyoj ularni tovar aylanishi va 
tovar zahiralarini davr boshiga haqiqiy summasi va davr oxiriga rejalashtirilgan 
normotiv miqdoridan kelib chiqib, ularni balans bog’liqligi formulasi bilan 
aniqlanadi. (Darslikni 9.1.4-paragrafiga qaralsin).
Ommaviy ovqatlanish korxona va shoxobcha)larida tovar zahiralarini 
tahlili va normalashtirish chakana savdoning ko’rsatkichlariga mos keladi. Ushbu 
masalalarni ko’rishda tovar zahiralarini o’zi ishlab chiqaradigan mahsulotlar bilan 
bog’liq bo’lgan xom ashyo zahiralari va sotish uchun sotib olingan tovarlar bilan 
bog’liq tovar zahiralariga ajratib o’rganish va ularni kunlar hisobida aniqlashda 
tegishli tovar aylanishlariga hisob-kitob qilish maqsadga muvofiq deb hisoblaymiz.

---

15.5.2-jadval