Ноябрь 2020 10-қисм

Ноябрь 2020 10-қисм
Тошкент
КАСБ-ИНСОН КАМОЛОТИНИНГ ПОЙДЕВОРИДИР.
Аблoқулова Умида Исақуловна
Самарқанд вилоят Иштихон туман ХТБга қарашли 
26-умумий ўрта таълим мактаби технология фани ўқитувчиси
Телефон : [phone]
[e-mail]
Аннотатция: 
Мақола ўқувчиларни касбга йуналтириш, касб эгаллашдаги имконият ва 
қизиқишларига қаратиладиган жиҳатлари ҳақида.
Калит сўзлар:
Ўқувчиларни касбга йуналтириш, имкониятлар, уларни касб эгаллашда 
эьтибор қаратиладиган жиҳатлар.
Олтин олмагину ўргангин ҳунар, Ҳунарнинг олдида хасдир олтин зар
.
1-октябр “Устоз ва мураббийлар” куни муносабати билан ўтказилган катта мажлисда юрт-
бошимиз :”Ўзбекистонда адолат нўқтаи назаридан, иқисодиёт нўқтаи назаридан,маьнавият 
нўқтаи назаридан,маьрифат нўқтаи назаридан ишонган кучим муаллимлар,зиёлийлар“дея 
таькидлаб юртимизда таьлим соҳасида иш олиб бораётган ўқитувчиларни қувонтирди.
Бунда юртимиз ёшларига,уларнинг порлоқ эртасига қаратилаётган кенг 
имкониятлар,уларнинг таълим – тарбия олишида, ўз ўрнини топишда керак бўладиган би-
лим, ҳамда тажрибалар кўплаб дунё тан олган мамлакатлар билан тенглаша олиши, ҳатто 
улардан устун бўлаётгани амалга оширилган ишлардан билишимиз мумкин. Давлат сиё-
сати даражасига кўтарилган таълим соҳасидаги ишлар, янги ўзгаришлар, ёш авлод билан 
ишлаш тизимдаги янгиликлар мактаб фаолиятининг муҳим вазифаларидан бири бўлиб 
ҳисобланади.
Бу жараёнда мактабда таълим олаётган фарзандимизнинг таълим тарбияси, келажакда 
эгаллаётган касби орқали у жамиятимиз учун малакали, билимли, етук кадр бўлиб етиши-
шида устоз ва мураббийларнинг ўрни беқиёсдир.Ўқувчиларни касбга тайёрлаш, эгаллаёт-
ган касбига нисбатан касбий жиҳатларни шакллантириш, унинг ўзига бўлган ишонч ҳамда 
иродасини мустахкамлаб боради.Касбга йуналтиришда ёшларнинг эркин ва мустақил фи-
крига, уларнинг қизиқишига эьтибор қаратиш муҳим ўрин тутади.Уни мажбур қилиб бир 
соҳанинг, касбнинг эгаси бўлишга ўргатиб бўлмайди.Бу борада мактабда технология фа-
нинг ўқитилиши ва дарс жарёнида ўқувчиларнинг шахсий билим,куникма ва малакасини 
шаклланишида,касбга доир маҳорат,тушунчаларни олиб бориш лозим. Бу жараёнда ўқувчи 
ўз имкониятларини баҳолай олиши, ақли, қизиқишига қараб ҳар–хил касблар бўйича маь-
лумотларга эга бўлиши лозим.
“ Одамлар деб ёзган эди Афлотун: “ Одамлар у даражада бир-бирларига ўхшаш бўлиб 
тўғилмайди.Уларнинг табиати ва қобилияти турлича бўлади. Шунинг учун улар вазифа-
ларни амалга оширишда ўз табий қобилиятларига мос равишда юмушлар танлашади,уни 
яхшироқ,тез ва кўп даражада амалга ошириши мумкин.Касбга йуналтириш ишлари ҳам 
имкониятлардан, жамият тараққиётининг эҳтиёжларидан, уни ривожланиш тарихига эга 
касбий жиҳатлар ва эҳтиёжлар сабаб юзага келган ва шаклланиб борган.Буюк бобоколон-
ларимиз ҳам барчани бирон бир касбнинг эгаси бўлишга чақирган.Шу касб орқасидан эл 
орасида ўз ўрни ва мавқиега эга бўлиш ҳақида гапириб ўтишган.
Мана шундай буюк алломаларимиздан бири Фаробий фикирича: “Инсон ожиз банда,ҳеч 
бир нарсага қодир бўлмаган мавжудот эмас,балки у энг олий камолот бўлиб, ақл идорок 
зиёсига эга.Ўзи учун ҳамма нарсани яратишга қодир борлиқдир.” Фаробий касб –ҳунар 
кўникмаларини ва ахлоқий фазилатларини ҳосил қилиш лозимлигини таъкидлаб: “Агар 
касб-ҳунар фазилати тўғма бўлганида подшолар ўзлари истаб ва ҳаракат қилиб эмас, бал-
ки подшолик уларга фақат табиий равишда муяассар бўлган, табиат талаб қилган табий 
бир мажбурият бўлиб қоларди,” деган фиркни билдириб ўтган. Шундай экан ҳар қандай 
эгалланаётган касб касб эгасининг қизиқиши интилиши ва иқтидорига қараб шакилланиб, 
камол топиб бориши лозим.Чунки ўзини камол топтира олмаган инсон, ўзгалар камолоти-
ни ҳам таъминлай олмайди. 
Фойдаланилган адабиётлар рўйхати:
1. 1-октябр “Устоз ва мураббийлар куни муносабати билан ўтказилган йиғилиш ведио 
лавҳаси. 2020-йил.
2. Мактаб ва ҳаёт журнали. 3-сон 2020-йил.

---

127