B. Keldiyev toshkent 2014

J a v o b
. «Qaynatgichni» engashtirganimizda uning uchlaridagi to‘yingan 
spirt bug'lari o‘z hajmini o‘zgartiradi, ammo ularning bosimi to‘yingan bug'lar 
xossasiga muvofiq avvalgicha qoladi. Shuning uchun «qaynatgich» uchlaridagi 
spirt sathlari bir xil balandlikni egallaydi. V-simon naychani engashtirganimizda 
uning uchlaridagi havo hajmi va bosimi ham o‘zgaradi. Shuning uchun naychadagi suv sathi 
turli balandlikni egallaydi. 
101. Og'zi shisha naycha o‘tkazilgan rezinka tiqin bilan berkitilgan 
dumaloq kolbani shtativga mahkamlaymiz. Naychaning pastki 
uchiga qisqa ipga qo‘ng'iroqcha yoki shiqildoq osamiz, yuqori 
uchiga esa Mor qisqichiga ega bo‘lgan kichkina bo‘lak rezinka 
naycha kiydiramiz. Kolbaga ozgina suv solamiz (76- rasm). 
Kolbadan tiqinni olamiz va suvni qaynaguncha isitamiz. 
Qaynagandan 3 minut keyin qo‘ng'iroqli tiqinni kolbaga 
kiydiramiz va tezgina spirt lampani surib qo'yamiz. 
75- rasm. 
76- rasm. 

---

35 
Kolba sovishi bilan qo‘ng'iroq chalinadigan qilib uni tebrantiramiz. Bir 
metr oraliqda qo‘ng'iroq tovushi hech eshitilmaydi. Agar tiqinni 
olsak,qo'ng'iroqning tovushi ancha yaxshi eshitiladi. Hodisani 
tushuntirnng. 
J a v o b
. Qaynayotgan suvning bug'lari kolbadagi havoni siqadi.Kolbani tiqin bilan 
berkitgandan so‘ng bug'lar kondensasiyalanadi va kolbada tovush yomon tarqaladigan havosi 
siyraklashgan fazo hosil bo‘ladi. 
102. Maxsus qurilmali sifon tayyorlang (77-rasm). Sif onnnng qisqa 
tirsagi ikki tomonidan shisha naycha 
o'tkazilgan rezinka tiqin bilan berkitilgan qisqa 
keng naychadan tuzilgan. Pastki uchi ingichkalashgan, shisha naychaning 
ikkinchi uchini suvli ximik stakanga tushiring.Sifonning ikkinchi tirsagi 
suv bilan to‘ldirilgan va uchida qisqichi bo‘lgan bir metrli rezinka 
naychadan iborat.
Stakandagi suvni qaynaguncha isiting va spirt lampani olib qo‘ying.
Qaynash to‘xtagandan keyi n qisqichni oling, bundan so‘ng keng 
naychadagi suv qaynaydi. Hodisani tushuitiring. 
77-rasm