Mavzu: O’zbekistonda atmosfera havosi holati va ifloslanishi

O'zbekistonda atmosfera havosi holati va ifloslanishini o'rganish tayyorladi: Sirojiddinov Mexroj.

REJA: 1.O'zbekistonda atmosfera havosining tarkibi. 2.Atmosfera havosining ifloslanishi. 3.Atmosferani iflosntiruvchi asosiy tarmoqlar.

Atmosferaning havosi doimo aralashib turganligi bois uning kimyoviy tarkibi sayyoramizning hamma joyida deyarli bir xil. Yerning havo qobig'i turli gazlarning mexanik aralshmasidan iborat bo'lib, 78,09% ini azot, 20,95% ini kislorod, 0,93%ini argon va 0,03% ini bosgqa gazlar egallaydi. biroq keyingi yillarda atmosfera tarkibidagi doimiy komponentlarning salbiy o'zgarishlariga olib Kelmoqda.

• Atmosferaning havosi doimo aralashib turganligi bois uning kimyoviy tarkibi sayyoramizning hamma joyida deyarli bir xil. Yerning havo qobig'i turli gazlarning mexanik aralshmasidan iborat bo'lib, 78,09% ini azot, 20,95% ini kislorod, 0,93%ini argon va 0,03% ini bosgqa gazlar egallaydi. biroq keyingi yillarda atmosfera tarkibidagi doimiy komponentlarning salbiy o'zgarishlariga olib Kelmoqda.

“O‘zgidromet” bosh direktori Sherzodxo‘ja Habibullayevga ko‘ra, haqiqatan ham 2018–2020 yillar davomida transport vositalaridan ajralib chiqadigan zaharli moddalar miqdori 14 foizga, turg‘un manbalardan chiqadigan zaharli moddalar esa 62 foizga o‘sgan.

• “O‘zgidromet” bosh direktori Sherzodxo‘ja Habibullayevga ko‘ra, haqiqatan ham 2018–2020 yillar davomida transport vositalaridan ajralib chiqadigan zaharli moddalar miqdori 14 foizga, turg‘un manbalardan chiqadigan zaharli moddalar esa 62 foizga o‘sgan.

Xorijiy mamlakatlarda atmosferani ifloslovchi gazlar ichida isgazi,uglevodorodlar azot oksidi 70% dan ortiqroqni tashkil etadi. MDHdavlatlarida avtotransport vositalari 1988-yilda 35,8 mln t zararli moddalar havoga chiqargan bo'lib Moskva Sankt-petrburg, toshkent kabi aholi zich hududlarda ruxsat etilgan meyorlaran 5-8marta ziyod ekanligi takidlangan.

Atmosferani ifloslantiruvchi asosiy tarmoqlar quyidagilar hisoblanadi: Avtotransport vositalari qariyib 70%,sanoat tarmoqlari, AESlar,qurilish va metallurgiya zavodlari, kimyoviy moddalar ishlab chiqaruvchi korxonalar va qolgan qismi tabiiy omillarga to'g'ri keladi.

O'zbekistonda atmosferani ifloslantiruvchi manbaalarni ngasosiy tarkibi: Uglerod oksidi 40% Oltingugurt 20% Uglevodorodlar 18% Azot oksidi va aerozollar 13% Boshqalar 10%

2020-yil iyul oyida atmosfera havosi ifloslanishi monitoringi respublikaning 21 ta shaharidagi 56 ta punktda olib borilgan. 17 ta shaharda «past» ifloslanish darajasi, Toshkent, Olmaliq, Angren va Farg‘ona shaharlarida «yuqori» ifloslanish darajasi qayd etilgan.

• 2020-yil iyul oyida atmosfera havosi ifloslanishi monitoringi respublikaning 21 ta shaharidagi 56 ta punktda olib borilgan. 17 ta shaharda «past» ifloslanish darajasi, Toshkent, Olmaliq, Angren va Farg‘ona shaharlarida «yuqori» ifloslanish darajasi qayd etilgan.

1996-yil 27 – dekabrda mustaqil O`zbekiston Respublikasining “Atmosfera havosini muhofaza qilish to`g`risida” gi qarori qabul qilindi.

• 1996-yil 27 – dekabrda mustaqil O`zbekiston Respublikasining “Atmosfera havosini muhofaza qilish to`g`risida” gi qarori qabul qilindi.