Fiziologiyasi va gigiyenasi

miksedema
yoki 
shilliq shishlar
kasalligi rivojlanadi. Bu 
vaqtda odam holsizlanadigan bo'lib qoladi. ishtaha yo'qoladi, tana 
harorati pasavadi, to'qim alarning g ’ovaklashishi, umumiy shish, 
muskullarning shalvirashi, sochlarni yomon o'sishi bilan ko’rinuv- 
chi terining shishi unga xarakterli bo'lgan ko'rinishni beradi.
Bolalarning yoshlik davridagi qolqonsimon bez funksiyasining 
yetarlicha bo'lm asligi kretinizm ga olib keladi. Bu vaqtda bola 
o'sishdan qoladi va tana proporsiyasi buziladi, jinsiy yetilish orqa- 
ga suriladi, aqliy rivojlanishdan ortda qoladi. Qalqonsim on bezning 
gipofunksiyasini ertaroq aniqlash va unga mos holda davolash jid ­
diy darajadagi ijobiy samara beradi.
Qalqonsimon bezning funksiyasini buzilishi genetik o'zgarish- 
lar natijasida yuzaga kelsa, ayrim hududlarda qalqonsimon bez gor- 
monlarini sintezlanishi uchun zarur bo'lgan yodning yetishmasligi
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

tufayli yuzaga kelishi mumkin. Bunday holatlar. odatda. baland 
to g ii hududlarda hamda suv. tuproq va o'sim liklarda yod yetish- 
mavdigan kul rang tuproqli serdaraxtli joylarda uchrayli. Bunday 
joylarda yashovchi odam larda qalqonsimon bez o'lcham i jihatidan 
kattalashib ketsada. odatda. uning funksiyasi juda past b o ia d i. Bu 
esa endem ik zob deb \ uritiladi. Endemik kasallik deb. m a iu m joy- 
da va u yerda yashovchi odam larda doimiy ravishda kuzatiladigan 
kasalliklarga aytiladi.
Mustaqil O 'zbekistonim izda keng k o iam d ag i profilaktik tad- 
birlarning o'tkazilishi tufayli endemik zob umumiy kasallik sifati- 
da y o ‘qotilgan. Non. choy va tuzlarga yodni qo'shilishi ju d a yaxshi 
samara beradi. Har 100 g tuzga 1 g dan kaliy yodidan qo’shish 
organizmning vodga b o ig a n talabini qondiradi.