Beynin I i m I i -js

d ünyayla ilgili tam , bilim sel ve nesnel bir betim lem eyle; “ bilim sel
bir felsefe” ile karşı karşıya old u ğu n u sö y le m işti
.28
Bu altm ış yıl
ö n cey d i. Peki o n ok taya ulaştık mı? En azın d an şim dilik değil.
H atta old u k ça uzağında o ld u ğu m u zu da söyleyeb iliriz. Bazıları,
bilim her şeyi çözm ek üzereym iş gibi davranarak çıkar işin için­
den. B ilim insanları, gerek destek kuruluşlarından gerekse popüler
m edyadan kayn ak lan an büyük bir baskı altındadırlar gerçekten
de. O n lardan b ek len en , tem el soruların her an yanıtlanabileceği
izlenim ini verm eleridir. A m a işin gerçeği, k o sk o c a bir soru işaret­
leri tarlasına b akm akta o ld u ğ u m u zd u r ve g ö z a la b ild iğ in e uzanan
bir tarladır bu.
Bu durum , ilgili k o n u la n incelerken açık o lm a y ı gerektirir. Söz­
* L ife lm ti [Yaşam Ç izg ileri] adlı k itab ında b iy o lo g Stcvcn R osc, itıd irg cm ecilik lc ilgili görümleri­
ni şöyle ifade eder: "İndirgem eci bak»} açıtı biyologları, anlam aya ça lıştığ ım ız olgular üzerinde
d oğ ru b içim d e d ü şü n m ek ten alıkoyar ve iki o ııe ın li to p lu m sa l so n u ç doğurur: O lguların rop
lumvaJ kökenleri ve b elirley icilerin in in tc lc n m c sin d c n sc ... to p lu m sa l soru nların kaynağı olarak
in sanın h e d e f g ö sterilm esin e n ed en olur; ikinci olarak da, h em d ik k a ti h cın de fonları toplum sal
çalışm alardan m o lek ü ler çalışm alara yönlendirir."
2 2 4

---

H Ü K Ü M D A R L I K T A N S O N R A Y A Ş A M
gelimi, kuantum m ekaniği alanı, gözlem  kavramını içerir: Bir göz­
lemci bir fotonun konum unu ölçm eye kalktığında, bu eylem, yal­
nızca bir an önce sayısız olasılıktaki durumlarda bulunabilecek olan