Beynin I i m I i -js

nin” yeme dürtüsüne karşı koyamayabileceğini bilirler. İnsan doğa­
sının bu yönünü anlam ak, bu türden anlaşmaların farklı durumlara
da taşınmasına olanak verir; sözgelimi, bir çalışanı aylık maaşının
bir bölümünü bireysel emeklilik hesabına yatırmaya teşvik etmeye.
Kişi bu kararı baştan vermekle, daha sonra yaşayacağı harcama
dürtüsüne zamanında karşı koymuş olur.
İçsel evrenim izle ilgili derin bir anlayış, felsefi kavramlar hak­
kında da daha net bir görüntü sağlar bize. Erdem kavramını ele
alalım. Felsefeciler, binlerce yıldır erdemin ne olduğuna ve nasıl
güçlendirileceğine ilişkin sorular soruyorlar. Rakipler takımı çer­
çevesi, bu konuda da yeni kapılar açar bize. Beyinde birbirine ra­
kip unsurları genellikle m o to r ve fren benzetmesiyle yorumlarız:
Bazı birimler sizi belli bir davranışa yönlendirirken diğerleri sizi
durdurmaya çalışır. İlk bakışta, erdemin “kötü bir şey yapmayı
istem em ek”ten ibaret olduğunu düşünebilsek de daha incelikli bir
çerçeveden baktığımızda, erdemli bir insanın da güçlü ahlak dışı
dürtülere pekâlâ sahip olabileceğini, ancak bunları aşmak için ye­
terli fren gücünü de harekete geçirebildiğini görürüz. (Erdemli kişi­
nin çok az sayıda “şeytani” düşünceye sahip olduğu ve bu nedenle
de sağlam frenlere ihtiyaç duymadığı durumlar da olabilir. Ama
böyle baktığımızda, şeytana uymamak için daha büyük bir savaş
¿Ol

---

I N C O G N I T O
veren kişinin, ondan daha erdemli olduğunu söylemek de yanlış o l­
masa gerek.) Bu türden bir yaklaşım, insanların tek bir zihne (mens
rea, “suçlu zihin” kavramında olduğu gibi) sahip olduğuna inan­