Beynin I i m I i -js

zaman ölçeğinde nasıl davrandığımız.
Ş E Y T A N N E D E N S İ Z E Ş Ö H R E T İ
Ş İ M D İ S A T A R D A R U H U N U Z U
D A H A S O N R A İ S T E R ?
Bundan birkaç yıl önce Daniel Kahneman ve A m os Tversky adlı
psikologlar, insanın içine kurt düşürecek ölçüde basit bir soru a ttı­
lar ortaya: Size şu anda 100 dolar verme ya da bir hafta sonra 1 10
dolar verme seçeneklerini sunsam, hangisini seçerdiniz? Ç o ğ u kişi

---

I N C O G N I T O
seçimini o anda alabileceği 
100
 dolar yönünde yapm ayı yeğlemişti.
Bir on dolar fazlası için koca bir hafta daha beklem eye değmezdi.
Araştırmacılar, daha sonra soruda küçük bir değişiklik yaptı­
lar: Size bundan 52 hafta sonra 100 dolar ya da 53 hafta sonra
110
 dolar vermeyi teklif etsem, hangisini seçerdiniz? Katılımcıların
çoğu bu sefer seçimlerini 
53
haftalık bekleme süresi lehine değiş­
tirdi. Burada dikkat edilecek nokta, her iki senaryoda da fazladan
bir haftalık bekleme süresinin fazladan bir 
10
dolar kazandırıyor
olması. Öyleyse seçimlerin tersine dönerek önce bir tanesinde, son­
ra diğerinde yoğunlaşmasının nedeni ne olabilir
?17
Bunun nedeni, insanların geleceği “indirim e” tabi tutmasıdır:
Şimdiki zamana görece yakın olan ödüllere, gelecekteki ödüllere
kıyasla daha büyük değer biçilir hep. Ödülle gelecek hazzı erte­
lemek güçtür. Ve hemen şim di, her zaman en büyük değerin ken­
disine verilmesi bakımından çok özel bir konumdadır. Kahneman
ve Tversky’nin seçimlerde gözledikleri tersinm enin nedeni, bu
indirimin belirli bir şekle sahip olm asıydı: Yakın geçm işe doğru