Beynin I i m I i -js

bir yanına yayılm ışlardı bile. İzleyen dört yüzyıl, bizi m erkezden
giderek daha uzağa atarak, son u n d a 5 0 0 m ilyon gö k a d a grubu,
10
milyar büyük g ök ad a, 
100
m ilyar cüce gök ad a ve 
2 0 0 0
milyar
kere milyar güneş içeren görünür evrende küçük bir nokta olarak
yerimizi sağlam biçim de belirledi. (Ü stelik 15 m ilyar ışık yılı g e­
nişliğindeki görünür evrenin kendisi de, henüz görem ed iğim iz çok
daha hiiyük bir çokluğun içinde küçük bir noktadan ibaret o la b i­
lir.) Bu m uazzam sayıların, varlığım ız hakkında daha önceleri ileri
sürülenlerden ciddi biçim de farklı bir öyk ü ye işaret ettiği gerçeği
ise bizim için şaşırtıcı olm asa gerek.
D iin y a ’nm evrenin m erkezinden düşüşü birçokları için derin bir
huzursuzluk yaratm ıştı. D ünya, artık yaratılışın kusursuz sim gesi
ı o

---

K A K A M I N İ Ç İ N İ ) K K İ K İ V A K A M A O 15 K N D E Ğ İ L İ M
s a y ı l a m a y a c a k t ı ; g e z e g e n l e r a r a s ı n d a b ir b a ş k a g e ze g en d i y a ln ı z ­
ca. Y etkiye y a p ıl a n bıı m e y d a n o k u m a , i n s a n o ğ l u n u n e v ren le ilgili 
telseli a lg ı s ı n d a d a b ir d e ğ iş im i gere kli k ı la c a k t ı. İki yii/. yıl k a d a r
s o n r a J o l ı a ı m W o l f g a n g v o n ( îo e t h e (1 7 4 9 -1 8 3 2 ) Cialile o’n u n k e ş ­
finin b ü y ü k l ü ğ ü n ü şu sö z lerle a n ı y o r d u :
bütün kcşiller ve fikirler içinde, insan ruhunu hu denli etkileyen 
bir başkası daha olmasa gerek... D ünya’nın yuvarlak ve kendi 
içimle bir bütiin olduğu daha yeni anlaşılm ışken, ondan bir de ev­
renin m erke/i olm ak gibi muazzam bir ayrıcalıktan feragat etmesi 
beklenmişti. İnsanoğlu kendisini bundan daha büyük bir taleple 
karşı karşıya bulm am ıştır belki de; zira bu itirafla öyle çok şeyi 
bir anda is ve pus içinde kaybetmiş oluyordu ki! Ne olacaktı şimdi 
Ccnnet’ imize, masumiyet dünyamıza, dindarlığım ıza ve şiirimize, 
duyularım ızın tanıklığına, şiirsel-diıısel inanç konusundaki yargı­
larım ıza? Çağdaşlarının bütün bunları kaybetmek konusundaki 
isteksizliklerine; bütün dönüşümleriyle birlikte fikir özgürlüğünü 
ve büyük düşünmeyi talep edip yetkili kılan, henüz bilinmemesi 
bir yana, o ana kadar düşlenmesi dahi olanaksız bir doktrine karşı 
m üm kün olan her biçimde direnmelerine şaşmamak gerek.
G a l il e o k a r ş ı t l a n , o n u n hu yeni k u r a m ı n ı i n s a n ın t a h t t a n i n d ir i ­
liri b e ti m le m e s i y l e k ö t ü le m e k t e y d i l e r . G ö k s e l k ü r e le r in yerle hil­
eci iImeşinin a r d ı n d a n , G a l il e o d a yerle b ir ed il di. 1 6 3 3 ’te Kilise 
l'.n g izis y o n u ’n u n k a r ş ı s ı n a ç ık a r ıld ı, z i n d a n a a t ı l a r a k cesareti k ırıl­
dı ve k e d e r d o l u im z a s ın ı, ç a lış m a s ın ı i n k â r e d e n D iin y a - m e r k c z li 
m e t n i n ü z e r in e a t m a y a z o r l a n d ı /
G a l il e o a s lım la şanslı d a s a y a b ilir d i k e n d is in i. B irkaç yıl ö n c e
G i o r d a n o B r u n o adlı b ir b a ş k a İtaly an da İ K m y a ’n m m e r k e z d e
o l m a d ı ğ ı fikrini ileri s ü r m ü ş ve 1600 yılının Ş u b a t ı n d a Kilise’ye 
karş ı taşıttığı a y k ır ı d ü ş ü n c e l e r g e rek ç e g ö s te r ile re k h a lk m e y d a n ı ­
na s ü r ü k l e n m i ş t i . Bela gat iyle t a n ı n a n B r tın o ’n u n kala b alığ ı g a le ­
y a n a g e ti r m e s in d e n k o r k a n yetkililer, k o n u ş m a s ı n ı ö n l e m e k a m a ­
cıyla y ü z ü n e bir d e m i r m a s k e g eçirm iş le rd i. K azı ğa bağlı h a ld e diri 
diri y a k ıl ı r k e n m a s k e n i n a r d ı n d a k i gözle ri, h e r şeyin m e r k e z i n d e
b u l u n m a k se v d a s ıy la e v le r in d e n ç ık ıp m e y d a n d a t o p l a n m a k ü zere 
ge len k a la b a l ı ğ a b a k ı y o r d u .

---

I N C O G N I T O