Ш. А. Агзамова, Э. А. Шамансурова, Д. К. Ганиева, С. А. Убайдуллаева

Реабилитациянинг 
касбий 
аспекти
беморларни 
ишларга 
жойлаштириш, касбий ўқитиш ва қайта ўқитиш, меҳнатга лаѐқатлилигини 
аниқлаш каби саволларга келиб тўхталади. 
Ижтимоий-иқтисодий 
реабилитация 
жабрланганга 
иқтисодий 
мустақилликни ва ижтимоий тўлақонлиликни қайтаришдан иборат. Бу 
вазифалар нафақат тиббий муассасалар, балки ижтимоий таъминот органлари 
билан ҳам ҳал қилинади.
Бемор ва жамоа, бемор ва оила, ўзаро муносабатлари, нафақа билан 
таъминлаш масалалари кўриб чиқилади. 
Бемор ва унинг оила аъзоларига ижтимоий адаптация бўйича маълумот 
ва маслаҳат берилади, ўқитилади. Беморни ўз-ўзига хизмат қилишни, 
реабилитацион техник воситаларидан фойдаланишни ўргатилади. Ижтимоий 
психологик ва психологик реабилитация ўтказилади (психотерапия, 
психокоррекция, психологик консультация). 
Тиббий реабилитациянинг вазифалари 
Организм турли тизимлари ва таянч-ҳаракат аппаратининг фунционал 
имкониятларини тўлақонли тиклаш, ҳамда кундалик ҳаѐт ва меҳнат 
шароитига 
компенсатор 
кўникмаларни 
ривожлантириш 
тиббий 
реабилитациянинг бош вазифаси ҳисобланади. 
Реабилитациянинг хусусий вазифаларига киради: 
-
беморнинг маиший имкониятларини тиклаш, яъни ҳаракатланиш, 
ўз-ўзига хизмат кўрсатиш ва мураккаб бўлмаган уй ишларини 
бажариш; 
-
меҳнатга лаѐқатлиликни тиклаш, яъни ҳаракат аппаратининг 
функционал имкониятларидан фойдаланган ва ривожлантирган ҳолда 
ногирон томонидан йўқотилган касбий кўникмаларни тиклаш; 

---

9 
- меҳнатга лаѐқатлиликни вақтинчалик ѐки узил-кесил йўқотишга олиб 
келувчи патологик жараѐнларнинг олдини олиш, яъни иккиламчи 
профилактика тадбирларини амалга ошириш.
Реабилитациянинг 
мақсади 
– 
организмнинг 
йўқотилган 
имкониятларини тўлиқ тиклаш, бироқ мабодо бунга эришишнинг иложи 
бўлмаса, қисман тиклаш ѐхуд бузилган ѐки йўқотилган функцияни 
компенсация қилиш ва ҳар қандай ҳолатда касалликнинг зўрайишини 
секинлаштириш вазифаси қўйилади. Уларга эришиш учун даволовчи-
тиклантирувчи комплекс воситалардан фойдаланилади, улар орасида 
жисмоний машқлар, табиий омиллар, уқалашнинг ҳар хил турлари, 
тренажерларда машқ қилиш, ҳамда ортопедик мосламалар, меҳнат терапияси, 
руҳий терапия ва аутотренинг энг кўп реабилитацияловчи самарага эга 
бўлганлар воситалар ҳисобланади.