Amaliy mashg’ulot №1 Elektron sxemani maket (Breadboard)da qurish

---

Amaliy mashg’ulot №1 
Elektron sxemani maket (Breadboard)da qurish 
Mashg’ulot maqsadi
: Talabalarda mexatronika moduli uchun oddiy elektron 
sxemalarni qurish amaliy ko`nimalarni shakllantirish. 
Bu amaliy mashg’ulotda talabalar juda oddiy elektron sxemani yaratishni 
o`rganishadi. Bu sxema yorug’lik chiqaruvchi diod
LEDni (Light Emitting Diode)
yoqishni amalga oshiradi. 
Talabalar quyidagilar haqida ma’lumotga ega bo’lishadi
: 
• rezistorlar haqida; 
• svetodiodlar (yoruhlik diodlari); 
Talabalar quyidagilarni o`rganadi
: 
• elektr sxemani o`qish tartibini; 
• maketda elektr sxemani qurish tartibini. 
Qisqa nazariy ma`lumotlar 
Rezistor
(
ingl.
 resistor
, lotinchada 
resisto
– qarshilik ko`rsataman) – elektrik 
zanjirning passiv elementi bo`lib, elektr qarshilikni aniq va o`zgaruvchan qiymatiga 
ega, tok kuchini chiziqli ravishda kuchlanishga aylantirishga va kuchlanishni tok 
kuchiga aylantirish, tokni cheklash, elektr energiyani yutish va hokazolar uchun 
mo`ljallangan. 
a) Evropa va Rossiyada qabul qilingan belgilanishi
b) AQSH qabul qilingan belgilanishi 
Rezistorlarni ketma-ket ulaganda ularning qarshiliklari qiymati yig’indisi olinadi 
Rezistorlarni paralell ulaganda esa teskari qarshiliklar yig’iladi (ya`ni 
1/R
umumiy 
qarshilik 
1/R
i
har bir qarshilik o`tkazuvchanligi yig’indisidan iborat bo`ladi)

---

Svetodiо
́ d 
(yorug’lik diodi) yoki 
yorug’lik tarqatuvchi 
diod
(
angl.
 
light-
emitting diode, LE 
D
) – elektron-tirqishli o`tishlarga ega yarim o`tkazgichli element bo`lib, 
unda to`g’ri yo`nalishda elektr tokini o`tkazilishi paytida optik nurlanish paydo 
bo’ladi. 
 
Element 
– Svetodiod 
Ixtirochilar - 
Oleg Losev
 (1927),
Nik Xolon’yak
 (1962) 
Belgilanishi