Ўзбекистон Республикаси Олий ва Ўрта махсус таълим вазирлиги Андижон Давлат Университети

VIII.3.O`zbеkistonning hozirgi sotsial taraqqiyoti va o`sish holati 
 
Istiqlolimizning mashaqqatli, fidokorona mehnati bilan 20 yili ortda qoldi. Bu 
yillar boy imkoniyatlarga ega bo’lgan, respublika va uning aholisini tang holatdan, 
moddiy va ma`naviy inqirozdan chiqarish, milliy davlatimiz poydevorini qurish, 
iqtisodiyotimizni sifat jihatdan yangi bosqichga ko’tarish yillari bo’ldi. 
O’zbekistonni jahonga nomoyon qilish, axborot va iqtisodiy jihatdan chetlashtirish 
hollariga barham berish, jahon hamjamiyatining boshqa mamlakatlari qatorida teng 
bo’lib olish sari intilish yillari bo’ldi. 
Hayotning, jamiyatning asosiy tamoyillarini va davlatning siyosiy-ijtimoiy, 
iqtisodiy tuzilmalarini hal qiluvchi, umuminsoniy qadriyatlarga asoslangan, erkin 
demokratik kelajakni aniq belgilab bargan Asosiy Qonun, Konstitutsiya qabul qilindi. 

---

166 
O’zbekiston tanlab olgan yo’l – respublika va uning xalqining manfaatlariga 
nihoyatda mos keladigan, ijtimoiy jihatdan yo’naltirilgan bozor iqtisodiyotini 
shakllantirishga qaratilgan iqtisoddir. 
Chuqur o’zgarishlar bizning hayotimizga shiddat bilan kirib bormoqda. Sodir 
bo’layotgan tub siljishlar dunyoning haqqoniy qiyofasini o’zgartirib yubormoqda. 
Mustaqillik biz uchun eng ulug’, eng aziz qadriyat bo’lib, milliy o’zligimiz, or-
nomusimiz, g’urur-iftixorimiz timsoli, ezgu orzu – intilishlarimiz, yutuq va 
marralarimizning hayotbaxsh manbai sifatida shu muqaddas zaminda yashayotgan 
barcha vatandoshlarimiz qalbidan tobora mustahkam o’rin egallamoqda. SHu boisdan 
ham 2009 yil 19 iyunda O’zbekiston Respublikasi Prezidentining «O’zbekiston 
Respublikasi davlat mustaqilligining o’n sakkiz yillik bayramiga tayyorgarlik ko’rish va 
uni o’tkazish to’g’risida»gi qarorida ta`kidlab o’tilgandek, «mustaqillik biz uchun – 
o’zligimizni anglash, yurt tinchligi va barqarorligining, inson manfaati, erkinligi va 
farovonligining garovidir» degan ezgu g’oyani o’zida mujassam etgan.
66
Tarixan bu 
qisqa 20 yillik davr – yosh davlatimiz uchun siyosiy sohada, davlat va jamiyat qurilishi, 
iqtisodiy va ma`naviyat, ijtimoiy hayot, sud-huquq tizimi, tashqi siyosat va xavfsizlikni 
ta`minlash borasida har tomonlama rivojlanish va yuksalish, jahon hamjamiyatidan 
munosib o’rin egallash davri bo’ldi, deyish mumkin.
O’zbekistonning davlat mustaqilligini amalda namoyon qiladigan va ro’yobga 
chiqaradigan tashkiliy tuzilmalarni shakllantirish jarayoni davom etmoqda. Bank tizimi 
qayta tashkil qilinmoqda. Mustaqil milliy aviakompaniya, axborot agentligi, 
kinokompaniya va boshqa umumdavlat xizmatlari ishlab turibdi. 
O’zbek xalqining mustaqillikka bo’lgan intilishini jahon hamjamiyati, xalqaro 
jamoatchilik qo’llab-quvvatladi. Dunyodagi 180dan ortiq mamlakat O’zbekistonning 
Davlat mustaqilligini tan oldi. 130 ga yaqin xorijiy mamlakatlar bilan diplomatik 
munosabatlari o’rnatildi. Respublikada 88 ta chet davlat vakolatxonalari ro’yxatdan 
o’tgan, 24 ta hukumatlararo tashkilot, 13 ta nohukumat tashkilotlari ishlab turibdi. CHet 
ellarda mamlakatimizning 48 ta diplomatik vakolatxonasi mavjud.
Tarixda ilk bor, 1992 yilning 2 martida O’zbekiston xalqaro huquqning teng 
huquqli sub`ekti sifatida Birlashgan Millatlar Tashkilotiga a`zo qilib qabul
qilindi. Jahonning 140 mamlakati bilan savdo – iqtisodiy munosabatlar o’rnatilgan. 
Toshkentda 50 dan ortiq mamlakat o’z elchixonasini ochgan.
Respublikani haqiqatan ham, uning milliy manfaatlaridan kelib chiqqan holda, 
xalqning azaliy turmush tarzi, an`analari, urf-odatlari va ko’nikmalarini, mavjud 
beqiyos tabiiy boyliklarini har tomonlama hisobga olib, yuksaltirish amalda mumkin 
bo’lib qoldi. 
Hozir O’zbekiston tarixiy chorraxada turibdi. Avvalo, O’zbekiston Prezidenti 
Islom Karimov Respublikani milliy davlat, ijtimoiy-iqtisodiy va ma`naviy kamol 
toptiruvchi o’z taraqqiyot yo’lini ishlab chiqdi. Respublikada hozir yashab 
turganlarning taqdirigina emas, balki ularning farzandlari, nabiralarining ham taqdiri, 
kelajak avlodlarning taqdiri ham shunga bog’liq bo’ladi. Respublika tang holatlarni 
ayni darajada tezroq bartaraf etish, yakkahokimlik tizimining illatlarini batamom 
66
O`zbеkiston Rеspublikasi Prеzidеntining 2009 yil 19 iyundagi «O`zbеkiston Rеspublikasi mustaqilligining o`n 
sakkiz yillik bayramiga tayyorgarlik ko`rish va uni o`tkazish to`g`risida»gi qarori.//«Xalq so`zi ». 2009 yil 20 
iyun. 

---

167 
tugatish, rivojlangan madaniyatli mamlakatlar darajasiga chiqib olish shu narsa bilan 
ham belgilanmoqda. 
Barqaror bozor iqtisodiyoti, ochiq tashqi siyosatga asoslangan kuchli demokratik 
huquqiy davlat va fuqarolik jamiyatini barpo etish pirovard maqsad bo’lib qolmoqda. 
Shunday jamiyatgina O’zbekiston xalqining munosib turmushini, uning huquqlari va 
erkinligini kafolatlashi, milliy an`analar va madaniyatning qayta tiklanishini, shaxs 
sifatida insonning ma`naviy-axloqiy kamol topishini ta`minlashi mumkin. 
Jahon va o’zimizning amaliyotimizdan olingan barcha umuminsoniy va milliy 
qadriyatlarni tajribalarni rad etmagan holda, o’z ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy-huquqiy 
taraqqiyot yo’lini tanlab olishi respublikaning qat`iy pozitsiyasidir. 
O’zbekistonning chinakam mustaqilligiga erishishidan iborat o’z yo’li aholining 
milliy-tarixiy turmush va tafakkur tarzidan, xalq an`analari va urf-odatlaridan kelib 
chiqadi, chuqur ildizi o’tmishdagi an`anaviy jamoa turmush tarziga borib taqaladigan 
jamoatchilik, mahalla asoslari O’zbekistonga xosdir. Kattalarni hurmat qilish, oila va 
farzandlar to’g’risida g’amxo’rlik qilish, ochiq ko’ngillilik, millatidan qat`iy nazar 
odamlarga xayrixohlik bilan munosabatda bo’lish, o’zgalar kulfatiga hamdard bo’lish 
va o’zaro yordam tuyg’usi kishilar o’rtasidagi munosabatlarning me`yori hisoblanadi. 
Ijtimoiy taraqqiyotning asoslari va yo’nalishlari xususida so’z ketar ekan, bugungi 
kunda avvalo huquqiy, iqtisodiy, siyosiy va ma`naviy negizlarga alohida e`tibor 
berilmoqda. 
Davlat jamiyatning madaniy, ilmiy va texnikaviy rivojlanishiga g’amxo’rlik 
qiladi
67
(42-modda). 
O’zbekiston Respublikasining siyosiy va iqtisodiy mustaqilligini himoya qilish 
imkonini beradigan etarli salohiyatga ega. Er bag’rining g’oyat qimmatli mineral xom-
ashyolarga boyligi chuqur tarkibiy o’zgarishlarni amalga oshirish, respublikaning jahon 
bozoriga chiqishini ta`minlaydigan tarmoqlarni rivojlantirish imkonini bermoqda.