Ўзбекистон Республикаси Олий ва Ўрта махсус таълим вазирлиги Андижон Давлат Университети

dehqonlar
ham ijtimoiy tarkibda sinf sifatida o’rin tutadi. 
O’zbekistonda aholining 60 foizdan oshig’i qishloq joylarida yashaydi. Milliy 
daromadning 44 foizdan ko’prog’i qishloq xo’jaligidan olinadi Mustaqillikning 
dastlabki yillarida mamlakatimiz bo’yicha mehnatga yaroqli kishilarning 39,3 foizi 
chorvachilik va qishloq xo’jaligining boshqa tarmoqlarida mehnat qilgan. Ba`zi 
tumanlarda bu ko’rsatkich 80-90 foizni tashkil etdi
60
. 
Bulardan ko’rinib turibdiki, jamiyatimiz ijtimoiy tarkibida dehqonlar sinfining 
o’rni katta. Hozirda mustaqillik sharofati bilan O’zbekiston hukumati dehqonlar 
mavqeini ko’tarishga alohida e`tibor bermoqda. 2009 yil – «Qishloq taraqqiyoti va 
farovonligi yili» deb e`lon qilinishi bejiz emas. Qishloq aholisi ularning turmush 
darajasini oshirishda katta ishlar olib borilayapti. Uy-joy qurish uchun bepul er ajratilib, 
moddiy yordam ko’rsatilmoqda. Ekinzor erlar ijaraga berilmoqda. Fermerlarning soni 
ortmoqda. Etishtirilgan qishloq xo’jaligi mahsulotlarini shaharga olib kelib sotish uchun 
imkoniyatlar 
yaratildi. 
Bugungi 
kunda 
qishloq 
xo’jaligini 
lokalizatsiya 
(mahalliylashtirish) masalasiga alohida e`tibor berilmoqda.
Umuman qishloq hayotini obod etishda ularning qiyofasini o’zgartirish, bugun 
qishloq joylarda yashayotgan odamlarining turmush sharoitini zamon talablariga 
moslashtirish, shahar sharoitiga yaqinlashtirish g’oyat muhim o’rin tutmoqda. Shu 
maqsadda 2009 yil yanvar oyida O’zbekiston Prezidentining qishloqlarimizning 
zamonaviy arxitektura nuqtai nazaridan rejalashtirilishi, qishloq joylarda uy-joy va 
ijtimoiy ob`ektlar qurilishini loyihalashtirish va bunyod etish tizimini takomillashtirish, 
“Qishloqqurilishloyiha” institutini tashkil etish bo’yicha qarorlar qabul qilindi. Mazkur 
institut tomonidan 2 xonadan 5 xonagacha bo’lgan zamonaviy uy-joylar, maishiy 
xizmat ko’rsatishi ob`ektlari barpo etildi. 2009 yilning o’zida Qoraqalpog’iston 
Respublikasi va viloyatlarda 42 ta er massivi ajratilib, qishloq hududlarida eksperiment 
60
Karimov I.A. O`zbеkiston: milliy istiqlol, iqtisod, siyosat, mafkura. T.1. – T.: «O`zbеkiston», 1996, 68-
bet. 

---

143 
tariqasida 840 ta yakka tartibdagi uy-joy barpo etildi: Mamlakatimizning 159 ta, ya`ni 
barcha qishloq tumanlarida 7 ming 630 ta yangi uy-joy barpo etildi
1
. 2009 yilda 
mamlakatimizda 940 mingdan zayod yangi ish o’rinlari yaratildi, ularning 500 mingga 
yaqini qishloq joylarida tashkil etildi.
Dehqonlarning, fermerlarning oladigan yillik daromadlari bir necha bor ortmoqda. 
Dehqonlar sinfi ichida ham tabaqalanish jarayoni tez sur`atlar bilan bormoqda. 
Ularning tarkibida ishbilarmon, tadbirkor, fermerlar paydo bo’ldi. Ijarachilar guruhi 
ham borgan sari qishloq xo’jaligida muhim ahamiyat kasb etmoqda. 
Yangi iqtisodiy munosabatlarning tarkib topishi bilan qishloq ishchilar sinfi 
shakllanishiga moddiy zamin tayyorlandi. Boshqacha aytganda, qishloqqa sanoat kirib 
bormoqda. Bu esa qishloq xo’jaligida mavjud ortiqcha ishchi kuchini ish bilan 
ta`minlab, tayyor mahsulot ishlab chiqarishni ko’paytirmoqda. 
Prezident I.A.Karimov ta`kidlab yozadiki, «O’zbekiston iqtisodiyotining bir 
tomonlama – xomashyoviy yo’nalishiga qat`iy barham berish respublika ichki 
siyosatining eng muhim strategiyasi hisoblanadi. Faqat xom ashyo etishtiruvchi va 
sotuvchi o’lka surunkali nochorlikka giriftor bo’ladi»
61
. SHuningdek, yana 
Prezidentimizning «Dastlabki hisob-kitob shuni ko’rsatadiki, agar biz respublikada bor 
xomashyo va chala mahsulot ishlab chiqarishni tugal jarayonga etkazib, tayyor 
mahsulot ishlab chiqarishni yo’lga qo’ysak, respublikamizda yalpi milliy mahsulot 
ishlab chiqarishni ikki barobardan ziyod, milliy daromadni esa taxminan uch barobar 
ko’paytirishimiz mumkin»
62
,- degan fikrlari e`tiborga molikdir.
Jamiyat ijtimoiy tarkibida