Toshkent davlat agrar universiteti termiz filiali qishloq xo’jaligi mahsulotlarini saqlash, qayta ishlash va mexanizasiya kafedrasi

1-rasm: 700 t paxta saqlash uchun mexanizatsiyalashtirilgan yopiq ombor sxemasi:
1-N-15210 Elevatori; 2-bunker: 3-elevator galovkasi o’rnatilgan rama; 4-paxta 
traleporteri; 5-elektrtal. 
Saqlanayotgan paxta yer osti suvlarining ta’siri bo’lmasligi uchun omborlarning 
pollari 50 mm qalinlikda asfaltlanadi yoki 150 mm qalinlikda yirik tosh terib orasi mayda 
shag’al bilan to’ldiriladi, yoki 25 mm qalinlikda somonli loy bilan suvaladi, agar yer osti 
suvlari ancha chuqur joylashgan bo’lsa, tuproq yaxshilash tekislanib suvab qo’yiladi. 

---

CHigitli paxtani yopiq omborlarda saqlash vaqtidagi zichligi, namligi 10-11% gacha 
bo’lgan I va II sort paxta uchun 150-190 kg/m
3
va namligi 12-14% bo’lgan III va IV va 
paxta uchun 130-160 kg/m
3
bo’lishi kerak. 
CHigitli paxtani ochiq maydonchalarda saqlash uchun paxta tayyorlash g’aramlash 
maydonchalari tartibli ravishda quriladi.
 
2-rasm:Paxtani usti yopiq omborlarda saqlash tartibi. 
3-rasm:Ochiq maydonda paxtani saqlash. 
 
G’aramlash maydonchalarining o’lchamlari 25x14, 22x11 va 11x10m bo’ladi. Paxta 
joylanadigan g’aram maydonlari yer yuzidan 40 sm balandlikda qattiq to’shama (asfalt, 
beton yoki somon loy) bilan qoplanishi kerak. G’aram maydonchasining o’rtasida tunnel 
qazish vaqtida to’g’ri yo’nalishni belgilash uchun bo’ylanma tilimi chizib ko’rsatiladi. 
Boshqa o’lchamdagi g’aram maydonchalari qurilishi tavsiya etilmaydi. 
Paxtani maydonchalarda g’aramlash faqat havo quruq paytida olib boriladi, yomg’ir 
yoqqanda g’aramlash taqiqlanadi. G’aramga to’kilgan paxta maydonning hamma joyiga 
bir tekis va bir xil qalinlikda joylashtirilishi lozim. G’aramlangan paxtaning balandligi 
(uning cho’kishigacha) sanoat navi va namligiga qarab quyidagi jadvalda 
ko’rsatilgandagidek bo’lishi kerak. 

---

4-rasm: