Mehnat va ish haqi hisobi

Tovar-moddiy zaxiralar 
- keyinchalik sotish maqsadida normal faoliyat yuritish 
jarayonida tutib turiladigan va ishlab chiqarish jarayonida mavjud bo‘lgan, 
shuningdek mahsulot ishlab chiqarish, ishlarni bajarish yoki xizmatlar ko‘rsatish 
jarayonida yoxud ma’muriy va i|limoiy-madaniy vazifalami amalga oshirish uchun 
foydalaniladigan inoddiy aktivlar.

---

Tovar-moddiy zaxiralar hisobining vazifalari 
2. Tovar-moddiy zaxiralarni turkumlash va baholash 
 
Iqtisodiyotni modernizatsiyalash sharoitida korxonalarda tovar- moddiy 
zaxiralaridan foydalanish ustidan nazoratni kuchaytirish, ularning oqilona 
sarflanishiga rioya qilish, mahsulot tannarxida moddiy xarajatlarning salmog‘ini 
minimallashtirish masalalariga alohida e’tibor beriladi.
2-rasm.
Tovar-moddiy zaxiralar tarkibi
 
Ishlab chiqarish zaxiralari 
- xo‘jalik yurituvchi subyektda keyinchalik qayta 
ishlashga yo‘naltirilgan sotib olingan yoki mustaqil ravishda tayyorlangan 
buyumlardir.

---

 
3-rasm. 
Ishlatilish tartibiga ko‘ra tovar-moddiy zaxiralarning turkumi
 
Materiallar 
— ishlab chiqarish jarayonida bir marotaba qatnashadigan va o‘z 
qiymatini bir ishlab chiqarish sikli davomida to‘liq ravishda yangidan 
yaratilayotgan mahsulotga o‘tkazadigan aktivlardir.
Xomashyo va asosiy materiallar 
- ishlab chiqarilayotgan mahsulotlaming moddiy 
asosini tashkil etadi yoki uni tayyorlashning zaruriy qismi hisoblanadi.
Yordamchi materiallar - 
asosiy materiallar tarkibiga kiritilmaydigan, ishlab 
chiqarish jarayonida qo‘shimcha tarzda ishlatiladigan materiallardir44.
Tovar-moddiy zaxiralarini korxona buxgalteriyasida aktiv sifatida tan olish uning 
hisobini yuritishda muhim ahamiyatga ega.
4-son BHMSning 8-bandida tovar-moddiy zaxiralarni aktiv sifatida tan olishning 
quyidagi mezonlari belgilangan: