Xirurgik kasalliklar

 
Nafas olish a’zolari nuqsonlari

---

43 
O’pka gipoplaziyasi –
o’pka parenximasi, periferik bronxlar va qon 
tomirlarining o’sib etilmasligidan iborat nuqson.
Klinik manzarasi ikkilamchi 
yallig’lanish jarayoni bilan ta’riflanadi va bronxoektatik kasallikdan kam farq 
qiladi. Rentgenologik usullar (bronxografiya, angiopulmonografiya) va 
bronxoskopiya yordamida diagnostika qilinadi. 
Konservativ muolaja kamdan-kam foyda beradi. Operativ davolash: 
segmentektomiya, lobektomiya, pulmonoektomiyadan iborat. 
O’pkaning kistoz gipoplaziyasi (polikistoz)
– o’pka parenximasi, 
bronxlar va qon tomirlarning subsegmentar bronxlar va tarmoqlar darajasida 
kistoz bo’shliqlar shakllanishi bilan o’tadigan tug’ma kasalligidir. 
Klinik manzarasi yallig’lanish jarayonining qo’shilib kelishi va o’pkaning 
surunkali yiringli kasalliklari klinik manzarasiga o’xshash. Rentgenografiya, 
bronxografiya, angiopulmonografiya va bronxoskopiya yordamida diagnostika 
qilinadi. 
Davolash odatda jarrohlik usulida: lobektomiya, pulmonoektomiya. 
Konservativ muolaja (surunkali yiringli o’pka kasalliklaridagi muolajaga 
o’xshash) jarrohlik amaliyotidan oldingi tayyorgarlik sifatida, shuningdek 
jarrohlik amaliyotiga monelik qiladigan hollardagina o’tkaziladi. 
 
Ko’krak qafasi a’zolari jarohatlari
Ko’krak qafasi va uning a’zolari jarohatlari o’ta og’ir jarohatlar safiga 
kiradi, chunki ular aksariyat hollarda nafas olish a’zolari faoliyatini va qon 
aylanishining buzilishlarini keltirib chiqarib, bemorlarni o’limga giriftor qilishi 
mumkin. 
Traxeyaning ko’krak bo’limi va yirik bronxlar jarohatlari aksariyat 
ko’krakning yo’l-transport falokatlari vaqtida yopiq jarohatlanishining oqibati 
hisoblanadi. 
O’ziga xos belgilari: nafas olishning buzilishi, pnevmotoraks, ko’ks oralig’i 
emfizemasi, teri osti emfizemasi, gemotoraks va qon tuflash shular jumlasiga 

---

44 
kiradi. Uzil-kesil diagnoz rentgenologik tekshiruvlar va bronxoskopiya va -
grafiyalar natijasining tahlili asosida qo’yiladi. 
Davolash. Traxeobronxial shox butunligini tiklashga va qon oqishini 
to’xtatishga qaratilgan shoshilinch jarrohlik amaliyoti o’tkazishdan iborat 
bo’ladi. Pnevmo- va gemotoraks – ko’krak jarohatlarining o’ziga xos 
belgilaridan bo’lib hisoblanadi.