www.ziyouz.com kutubxonasi
41
8-FASL.
Т
AHSIL VAQ
Т
I HAQIDA
Hadisi shariflar mazmunini fikr qilib, ulug’larimiz ilm va kasbni tahsilini vaqti beshikdan
lahadgachadir, deb belgilaganlar. Demak, inson umri boricha o’rganish, harakat qilishdan to’xtamasligi
kerak. Hazrat Hasan ibn Ziyod (a.r.) yoshlari saksonlarga borganda ilm olishga, fiqhni o’rganishga
kirishgan ekanlar. Shundan so’ng qirq yil yonboshlari ko’rpacha ko’rmadi. Qirq yildan keyin fatvo
bera boshlagan ekanlar. So’fiy Allohyorning ushbu baytlarining mazmuni e’ti-borga molikdir:
Agar nafsing sani yetmish boshingdin,
Na bo’lg’ay foyda yetmish yoshingdan.
Agar nafsing murodin izlamasaig,
Agar saksanga umring yetsa saksan.
Kasb va ilm olishning ekg fazilatli vaqti avvalo yoshlik davri hisoblanadi. Sahar vaqti, hufton va shom
namozlarini orasidagi vaqt ham yaxshi vaqtlardan hisoblanadi.
Т
olib tahsil mehnatiga o’zini g’arq
qilmog’i kerak, biror ilmni o'qish "malol kelsa yoki zeriksa, boshqa ilm bilan shug’ullansin. Boshqa
foydali narsaga o’zini jalb qilsin.
Hazrati Muhammad ibn Hasan kechalari uxlamasdilar. Atroflariga kitob va daftarlarini ko’yib
olardilar. Biridan zeriksapar boshqasini olardilar va yonlarida doim suv turar edi. Yuzlarini yuvib,
uykuni ketkazar edilar.
-Uyqu issiqlikdan keladi,- der edilar.
Hazrat ibn Abbos (r.a.) ham gapirishdan zeriksalar yoki charchasalar:
-«She’rlar devoni»ni keltiringlar,- deb buyurardilar.
9-FASL. NASIHA
Т
VA MEHRU SHAFQA
Т
Т
O’G’RISIDA
Sohibi ilm shyfqatli, mehribon va nasihatgo’y bo’lishi kerakdir, Zinhor hasadgo’y va bemehr,
bag’ritosh bo’lmasligi kerak. Chunki, bag’ritoshlik, hasad kabi xislatlar sohibiga hech qachon foyda
bermagan, kichikmi, kattami zarar, zahmat berishi birovga sir emas. Shayxul islom, ustoz, hazrat
Burhoniddin Marg’inoniy (a.r.):
-Muallimning farzandi albatta olim bo’ladi,- der ekanlar. Chunki, har bir ustoz, muallim shogirdlarini
osmon ostining hamma jihatlarida olim bo’lib yetilishlarini orzu qiladi. Shu ezgu niyatning barakasi
bilan, ishonchining mustahkamligi va shafqatu marhamatining yuksakligi bilan Alloh o’z fazli bilan
farzandini olim qilib yetishtiradi.
Hazrati Abu Bakr (a.r.) hikoya qiladilarki, hazrati Sadrul Ajall burhonul aimma (a.r.) o’g’illari Sadri
Shahid Hisomiddin hamda Sadri Sa’id
Т
ojiddinlar uchun saboq olish vaqtini katta choshtgoh vaqtida
ajratgan ekanlar. Kun isib, choshtgoh bo’lganda, farzandlariga saboq berishga kirishar ekanlar.
O’g’illari esa:
-Bu vaqtda biz charchab qolardik. Padarimizga bu vaqtda charchab qolayotganimizni va kun isiganda
dars o’qish malol kelayotganini aytganimizda, padari buzrukvorimiz:
-Mana bu g’arib va musofirlar ulug’-ulug’ insonlarning farzandlaridir. Mendan ilm o’rganish uchun
qancha mashaqqat chekib, uzoq yurtlardan kelganlar, shuninguchun saboklarini oldin berishim zarur,-
der edilar,- deb yodetadilar.
Ilm olish sirlari. Imom Zarnujiy
Do'stlaringiz bilan baham: |