Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти

Kamayib boruvchi qoldik usuli 
bo‘yicha muntazam hisoblab yozilayotgan summalar foydali 
ishlatish muddati davomida kamayadi. 
Bajarilgan ishlar hajmiga mutanosib ravishda hisoblab yozish usuliga 
binoan amortizatsiya 
miqdori faqat nomoddiy aktiv kancha marta ishlatilishiga yoki kancha mahsulot birligi ishlab chiqarilishi 
kutilayotganiga bog‘liq bo‘ladi. 
To‘g‘ri chizikli usul. 
Amortizatsiyani hisoblab yozish usullaridan birortasini qo‘llashni aniqlash 
kiyin bo‘lgan lollarda hisoblab yozishning to‘g‘ri chizikli usulidan foydalaniladi. 
Amortizatsiyani hisoblashishda uning tugatilish qiymatiga e’tibor berish lozim. Agar boshqa 
summani ishonchli tarzda hisob-kitob qilish mumkin bulmasa, nomoddiy aktivning qoldik qiymati nolga 
teng bo‘ladi 
Misol. «Bobur» 
xissadorlik jamiyatida nomoddiy aktivga eskirish hisoblashish bo‘yicha quyiidagi 
ma’lumotlar mavjud: 
•
Nomoddiy aktivning balans qiymati - 1000 ming sum; 
•
Tugatilish qiymati - 100 ming sum; 
•
Xizmat muddati - 5 yil. 
Yillik amortizatsiya summasi 
= (
10000-1
000)/5= 180 ming sum. 
Amortizatsiyani to‘g‘ri chizikdi usulda hisoblash jadvali 
 
Yillar
Balans 
qiymati
Yillik 
amortizatsiya 
summasi
Jamgarilgan 
amortizatsiya
Qoldiq qiymati
1-yil 
1000 
180 
180 
820 
2-yil 
1000 
180 
360 
640 
3-yil 
1000 
180 
540 
460 
4-yil 
1000 
180 
720 
280 
5-yil 
1000 
180 
900 
100 
 
Bajarilgan ish hajmiga ko‘ra amortizatsiya hisoblash.
Korxonada shu davr mobaynida 90000 sumlik mahsulot ishlab chiqarildi. 1-yilda 20000, 2-yilda - 
30000, 3-yilda - 10000, 4-yilda - 20000, 5-yilda - 10000 ming sumln mahsulot ishlab chiqarildi. 
Mahsulot birligiga taksimlanadigan amortizatsiya harajatlari quyidagiga teng: