Universiteti arxitektura fakulteti

7.3. Avtomobil transportı 
Qaladan sırttaǵı jollarda, óziniń wazıypası, keleshektegi jaǵdayına kóre 
transport háreketi 5 klassqa bólinedi;
Klası 
Joldıń wazıypası 
I, II 
Áhmiyetli ekonomikalıq rayonlardı, mámlekettiń iri basqarıw sanaat hám 
mádeniy orayların baylanıstırıp turıwshı ulıwma mámleketlik áhmiyetke iye 
bolǵan tiykarǵı magistral jollar.
III 
Ekonomikalıq, basqarıw-sanaat hám mádeniyat orayların birlestirip turıwshı, 
wáláyat áhmiyetine iye bolǵan jollar
IV, V 
Xojalıq hám jergilikli áhmiyetke iye bolǵan jollar
Úlken tezlikke mólsherlengen qala jolları hám ulıwma qala áhmiyetine iye 
bolǵan magistral kósheler qaladan sırttaǵı jollar menen qolay baylanısqan bolıwı 
menen birge qaladan shıǵıw hám qalaǵa kiriwde qolaylılıqtı támiynlewi lazım. Túrli 
dárejedegi qaladan sırttaǵı jollardıń barlıq kerekli mekemelerge
iye bolǵan 1
kategoriyadaǵı jollar menen kesilisiwde; 2 kategoriyadaǵı jollardı 2 hám 3 
kategoriyadaǵı jollar menen kesilisiwde; 3 kategoriyadaǵı jollardıń 4 kategoriyadaǵı 
jollar menen kesilisiwde, qashan keleshektegi háreket hár eki kóbirek tarqalǵan 
baǵdar boyınsha 4 mıń avtomobilden kóbirek bolǵan jaǵdayda.
Avtobus bándirgilerinde ótiw jolınıń keńligi 3,75 mge keńeytiriledi, uzınlıǵı 
bolsa bir waqıttıń ózinde toqtaytuǵın avtobuslar uzınlıǵına, keminde 10 m etip 
alınadı.
1, 2, 3 kategoriyadaǵı
jollar turaq-jay aymaqların kesip ótpewleri kerek hám 2 
tárepinde qurılıslar ámelge asırıladı.
Bir tárepleme qurılıs ótiw bólimi shetinen keminde 200 m aralıqta jaylastırıladı 
hám bul polosa awıl xojalıq eginleri hám kóklemzarlastırılıwda paydalanıladı. Qala 
qansha iri bolsa, onnan ótip ketiwshi transport qurallarınıń salıstırma úlesi
sonsha 

---

67 
kem, sebebi qala sırtındaǵı transport aǵımınıń úlken bólegi usı jerde toqtaydi, qala 
qansha kishi bolsa, ótip ketiwshi transportıń salıstırma úlesi
sonsha úlken boladı.