“Kasb-hunar ta’limi” jurnaliga 2020 yil uchun obuna davom etmoqda

COMSOL Multiphysics
дастурий па
­
кети ёрдамида муҳандислар ва олимлар 
муҳандислик соҳасидаги, ишлаб чиқариш 
ва илмий тадқиқотлар учун конструкция
­
ларни, қурилмаларни ва жараёнларни мо
­
деллаштириши мумкин (2).
COMSOL Multiphysics
– бу интег-
рал лашган моделлаштириш учун плат
­
форма бўлиб, моделлаштиришнинг барча 
босқичларини ўз ичига олади: геометрик 
тузилишини яратишдан, жараёндаги ишла
­
тиладиган материлалар, физик таъсирлар
­
дан тортиб токи ечимларни топишни соз
­
лаш ва жараённи қайта ишлашгача, бу эса 
аниқ ва барқарор натижаларни олиш имко
­
ниятини беради.
Махсус амалий ва муҳандислик вази
­
фалари учун моделларни яратиш учун сиз 
COMSOL Multiphysics дастурий пакетини 
имкониятларини кенгайтириш модуллари 
орқали амалга оширишингиз мумкин. Ин
­
теграциялаш модулларни моделлаштириш 
вақтида қўллаш, қурилмалар ва жараёнлар
­
ни ишлаб чиқишда бошқа муҳандислик ва 
математик дастурий воситаларни қўллаш 
имкониятини беради. Модел яратилганидан 
сўнг, сиз уни махсус фойдаланувчи интер
­
фейсли моделлаштириш дастурига айлан
­
тиришингиз мумкин бўлиб, ушбу дастурни 
ишлаб чиқарувчилардан алоҳида ишлатиш 
имконияти мавжуд бўлади.
1-расм. COMSOL Multiphysics дастурининг 
кўриниши.
МЕТОДИКА

---

74
Kasb-hunar ta’limi №4, 2019
МЕТОДИКА
PowerSHAPE 
– қаттиқ жисмли ва юза-
ли замонавий гибридли моделлаштириш 
дастури ҳисобланади. Қаттиқ жисмли мо
­
деллаштириш – бу ососн ва тезкор бир
­
лаштириш, қирқиб ташлаш ва кесиштириш 
операцияларини билдиради. Юзали модел
­
лаштириш – бу кенгликдаги чексиз эле
­
ментларни мураккаблиги ва уларни таҳрир
­
лашнинг такрорланмас имкониятлари.
Моделлаштириш воситаси қуйидаги 
имкониятларни тақдим этади:
• 
ихтиёрий эгри чизиқлар тўпламида 
юзаларни яратиш имконияти;
Feature RECOGNITION (элементларни 
таниб олиш) модули – бу кучли ускуна бў
­
либ, дастурлаш жараёнини осонлаштиради 
ва тезлаштиради. FeatureCAM да элемент
­
ли дастурлаш CAD (компьютер модели) ге
­
ометрик маълумотларига асосланиб, бу эса 
ишлаб чиқариш вақтини анча қисқартириш 
имконини беради. Тизимда қўлда, интерфа
­
ол ва тўлиқ автоматик элементларин таниб 
олиш имконияти мавжуд. 
2-расм. FeatureCAM дастурининг кўриниши.
3-расм. PowerSHAPE дастурининг кўриниши.
• 
юзаларни динамик позициялаш ва 
таҳрирлаш;
• 
объектга-йўналтирилган таҳрирлашни 
қўллаш PowerSHAPE дастурини қўл
­
лашни осонлаштиради ва тезлашти
­
риш имконини беради.
LabVIEW
– дастурлашга график қа
­
рашларни қўллаш имкониятини тақдим 
этиб, у жараёндаги ихтиёрий детални визу
­
аллаштириш, қурилмаларни созлаш, ўлчов 
маълумотларини кўрсатиш ва отладкалаш 
имкониятини беради. Ушбу визуаллашти
­
риш ўлчов қурилмаларини ихтиёрий қурил
­
ма таъминотчилари учун интеграциялашни 
осонлаштириш, мураккаб бошқариш алго
­
ритмини диаграмма схемасида акс этиш, 
маълумотларини таҳлили этиш алгоритм
­
ларини осон ишлаб чиқиш ва фойдаланув
­
чи махсус интерфейсини қуриш имкония
­
тини беради (5).
4-расм. LabVIEW дастурининг кўриниши.