Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vaziri mirzo ulugʻbek nomidagi oʻzbekiston milliy universiteti

R 
155 Ratsionalizm 

 
aqliy bilish olamni bilishning yagona manbai deb 
hisoblovchi oqim. 
156 Realizm 

 
umumiy tushunchalar aniq mavjudlikni tashkil etadi, 
narsalar ularning ifodalanish shaklidir, deb hisoblovchi 
yoʻnalish. 
157 Relyativizm 

 
inson bilimining nisbiyligi, shartliligi va subyektivligi 
haqidagi ta‘limot. 
S 
158 Sabab va 
oqibat 

 
Narsa va hodisalarning ichki birligi, yaxlitligi va tarixiy-
tadrijiy rivojlanish tamoyiliga koʻra, ularning mazmuni 
va shakli oʻzgarib turadi. Oʻz navbatida, har qanday 
sistemaning 
elementlari 
oʻrtasidagi 
strukturaviy 
bogʻlanish konkret mazmunga ega boʻlib, unga mos 
mazmunlarda oʻz ifodasini topadi.
159 Sakrash 

 
miqdor oʻzgarishlaridan sifat oʻzgarishlariga oʻtish 
jarayoni.
 
160 Samimiylik 

 
―boshqalar gapini tinglaydigan, hamfikr boʻla oladigan, 
xabardor‖ degan ma‘noni anglatadi. Samimiylik 

toʻgʻriligiga oʻzi ishongan, bu haqda oʻziga va 
boshqalarga iqror boʻla oladigan narsalarni qiladigan 
odamning ma‘naviy ijobiy sifati. Samimiy

samimiyat 
b-n ish tutuvchi, muomala qiluvchi, sidqidillik b-n chin 
qalbdan qilingan, dildan chiqqan. Samimiyat 

kishilarga qalban xayrixohlik, pokdillik, samimiylik, 
sidqidillik. S. insondagi eng yaxshi xislat, oliy insoniy 
fazilatlardan 
biri 
boʻlib, 
axloqning 
muhim 
me‘yorlaridan hisoblanadi. 
 

---

597 
161 San’at 

 
voqelikni badiiy obrazlar orqali aks ettiruvchi 
ma‘naviyatning 
yaxlitlikdan 
tashqarida 
mavjud 
boʻlmaydigan uzviy qismi.