Зиѐвуддин Раҳим, Одилхон қори Юнусхон ўғли

 ِإ َّن
 
 ّْردلا
 ْز َق
 
 َلا 
 َدر ْدن
 ُق
دُص
 ُأ 
 ْلا
 ََ ْع
دِص
 َي ُة 
 َو َلا
 
 َر ِز
 َُط
 ُ
 ْلا
 َح
 َل َن
 ُة 
 َو َدر ْ
ر
 ُك
 
 َُّلا
 َع
 ِفي
َم ْع
 ِص
 َي َة 
ِيرِغَّصلا ِفِ ُّ ِنِاَرَػبَّطلا ُهاَوَر
َفاَهَػبْصَأ ِراَبْخَأ ِفِ ٍمْيَ ُػن وُبَأَو
.
6
Шуайб Арнаутга кўра, Ибн Ҳиббон келтирган ҳадис ҳасан. 
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

14 
Абу Саид розияллоҳу анҳу ривоят қилади: “Мен Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам:
“Албатта 
ризқни маъсият камайтирмайди, ҳасана 
(яхшилик)
 кўпайтирмайди. Дуони тарк қилиш маъсиятдир”, 
деб айтганларини эшитганман” (Табароний “Сағир”да, Абу Нуайм “Ахбору асбаҳон”да ривоят қилган
7
). 
Бу ҳадисда тақдир билан ризқ масаласи ўзига хос услубда ифодаланмоқда. 
“Албатта ризқни маъсият камайтирмайди, ҳасана 
(яхшилик)
 кўпайтирмайди”. 
Банда тақдирига ѐзилган ризқ қандай бўлсаям унга етиб боради. Ким ѐки нима қаршилик 
кўрсатишидан қатъи назар, гуноҳ ѐки солиҳ амаллар бажаришига қарамай тақдирида ѐзилган насибасига 
эришади. Банда ризқини тўла-тўкис олмагунича дунѐдан ўтмайди. Аммо ризқ камайиши билан ундан 
маҳрум бўлиш, кўпайиши билан унга барака кириши орасида фарқ бор. Масаланинг шу жиҳатига эътибор 
бериш зарур. 
“Дуони тарк қилиш маъсиятдир”.
Парвардигорга юкиниш улуғ ибодатдир. Ихлос билан дуо қилиш банда имони мустаҳкам, қалби пок, 
манманликдан, ғурурдан узоқлигини билдиради. Дуо қилмаслик кибр белгисидир. Банда ҳар қанча бой 
бўлсаям, Аллоҳга муҳтожлигини унутмаса, У зотга ялиниб-ѐлворса, гуноҳларини кечиришини сўраб 
илтижолар этса, яхши. Дуо қилмаган банда ўзини беҳожат санаган, кибр отига минган бўлади. Бундай 
кимсани Аллоҳ хуш кўрмайди. Шу маънода Фузайл ибн Иѐз айтади: “Одамларга одамларнинг ѐқимлироғи 
кишилардан беҳожат бўлгани, улардан ҳеч нарса сўрамайдиганидир. Одамларга одамларнинг ѐқмайдигани 
уларга муҳтож бўлганидир. Аллоҳ наздида одамларнинг севимлироғи Аллоҳга муҳтож бўлгани, Ундан 
сўраганидир. Аллоҳ учун одамларнинг ѐмонроғи У Зотдан “беҳожат” бўлгани, ҳеч нарса 
сўрамайдиганидир”. 
РИЗҚ КАЛИТЛАРИ 
Юқорида ризқ мазмун-моҳияти, бойлик масаласи, ризқ кенгайиб-торайиши ҳақида суҳбатлашдик. 
Энди китобнинг асосий қисмига ўтамиз – ризқ калитларини баѐн этамиз.