Sportda matematika

Gipofiz funksiyalari
. Oldingi bo‘lakda ishlab chikariladigan gormonlar: 
1.
 
Somatotrop gormoni – o‘sish gomoni, organizmni o‘sishini boshkaradi. 
2.
 
Tireotrop gormoni – kalkonsimon bezning funksiyasini bajaradi. 
3.
 
Adrenokortikotorop gormoni – buyrak usti bezlarining funksiyasini boshkaradi. 
4.
 
Gonodotrop gormoni – jinsiy bezlarning funksiyasini idoralaydi. 
5.
 
Laktotrop gormoni –sut bezlarida sutni xosil bo‘lishini regulyasiyasini boshkaradi. 
6.
 
Lyutoinlashtiruvchi gormon – tuxumdonda sarik tanani xosil bo‘lishini urugdonlarda jinsiy 
gormonlarni ishlab chikarishni boshkaradi. 
Gipofizning oralik bo‘lagida intedermidin gormoni ishlab chikariladi. Bu gormon pigmentli 
xujayralarga ta’sir ko‘rsatib, tana rangini ifodalaydi. 
Gipofizning orka bo‘lagida neyrogipofizda bevosita gormonlar ishlab chikarilmaydi. Gipotalamus 
yadrolarida sintezlanadigan gormonlar, nerv xujayralarining aksonlaridan neyrogipofizda to‘planadi 
va natijada bu erda kuyidagi gormonlar yigiladi: 
a) vazopressin – kon bosimini oshiruvchi gormon 
b) antidnuretik gormoni – buyrak nefronlarida suvning reabsorbsiyasiga ta’sir ko‘rsatadi 
v) oksitotsin – bachadon devorining kiskarish tezligini oshiradi, sut bezlarida sut ishlab chikarishini 
stimulyasiya kiladi. 
Qalqonsimon bez bo‘yin soxasida xikildokning qalqonsimon togayi yuzasidan boshlanadi 
(rasm 1).
Old tomondan bo‘yin muskullari bilan qoplanadi. Qalqonsimon bezning yuqorigi chegarasi 
qalqonsimon togayning o‘rtasigacha etadi, pastki chegarasi kekirdakning 
3-4
togay xalkalari 
xisoblanadi. Bez chap, o‘ng oraliq qismidan iborat. 
Qalqonsimon bez atrofidan biriktiruvchi to‘kimali kapsula bilan o‘ralgan. Kapsuladan qalqonsimon 
bez ichiga biriktiruvchi to‘qimadan tuzilgan to‘siqlar – septalar kirib ketadi. Bu to‘siqlar 
tarmoqlanib, bez parenximasini bo‘lakchalarga bo‘ladi. Mikroskop ostida tekshirilganda, 
qalqonsimon bez follikulalardan iborat. Xar bir follikul berk pufakcha bo‘lib, devor va bo‘shlikdan 
iborat.Follikul devori kubsimon yoik silindrsimon epitelial xujayralar tireotsitlardan iborat. 
Tireotsitlarning balandligi bezning funksional darajasiga boglik. Follikul bo‘shligi kolloid moddasi 
bilan to‘lib turadi.