O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti «axborot texnologiyalari» kafedrasi

R daraja
), arxitekturani 
aniqlash (tizimli va funkstional) va DT ning modulli tuzilmasini (
A daraja
), SDL ishlab 
chiqish–modullarning spestifikastiyasi (bloklar, prostessorlar, amallar, makroslar, 
ma’lumotlarning tuzilmasi) va modullararo inter-feyslar detalli loyihalashtirish (
S daraja
), va 
xususan dasturlash va das-turni sozlash (
R daraja
), DT ni ishlatish (eksplutastiya qilish). 
Birinchi uchta daraja AT loyihalashtirishga, undan keyingi ikkitasi esa DTni 
loyihalashtirishga kiradi. Oxirgi bosqich ishlab chiqilgan DT bilan bog’liq, ishlab chiqish 
jarayonida AT va DT da avval aniqlanmagan xatoliklar tekshiriladi, hamda DT da amalga 
oshiriladigan funkstiyalarni o’zgartirish va kengaytirish ehtiyojlari aniqlanadi. Bu holatlar AT va 
DT ning alohida komponentlarini loyihalashtirish bo’yicha qo’shimcha ishlarni o’tkazish uchun 
oldingi darajalarga qaytishni taqozo qiladi. 
Shunday qilib
-
Spiral modelda IT ni ishlab chiqish iterastion jarayonda amalga oshadi. 
-
Xar bir iterastiya tayyor mahsulotga olib keluvchi tugallangan sikl hisoblanadi, tayyor 
mahsulot esa iterastiyadan iterastiyaga mukammallashtirib boriladi. 
Spiral modelning ustun tomonlari: 
Har bir sikl oxirida buyurtmachi tizimni ishlatib ko’radi va fikrlarini bayon qiladi 
Tizimning dastlabki nusxasi tez fursatda ishlab chiqiladi; 
Sikldan siklga tizim mukammallashib boradi; 
Spiral modelning kamchiliklari: 
Har bir sikldan keyin mahsulot to’la tayyor bo’ldi deb aytish qiyin; 
Har bir bosqich rasmiy hujjatlashtirilmagani uchun keyingi bosqichda nima ish qilish 
kerakligini aniqlash qiyin bo’ladi, asosiy e’tibor tizimni tezroq yaratishga qaratilgan bo’ladi. 
Tizim xavfsizligi kabi muammolar hisobga olinmay qolishi mumkin. 
Spiral modelning ustunlik va kamchilik tomonlarini quyidagi jadvalda keltirilgan: 

---