A. M. Mannonov n. A. Abdullayev r. R. Rashidov

118 
The Constitution o f Afghanistan. Year 1382 (2004). Article 60-70. http://
www.afghan-web.com/politics/current_constitution.html

---

yakunida parlament oldida budjet haqida hisobot beradi va ke­
yingi yilgi budjet loyihasini taqdim etadi. Konstitutsiyada belgilab 
qo‘yilganidek, vazirlar mamlakat prezidenti va parlamenti oldida 
hisob berishga majburdirlar119.
2004-yilgi Afg‘oniston Konstitutsiyasida mamlakat qonun- 
chilik hokimiyati - ikki palatali Milliy Kengashdan iborat ekanligi 
belgilab qo‘yildi. Afg‘on parlamenti “Mishranu Jirge” - yuqori 
palata va “Ulusi Jirge” - quyi palatalardan tashkil topgan120.
Mishranu Jirge - demokratik davlatlardagi Senat, ya’ni 
“Oqsoqollar Kengashi” vakolatlarini o‘zida mujassam etuvchi 
afg‘on parlamenti yuqori palatasining 120 nafar a’zosi uch guruhga 
bo‘linadi: uchdan bir qismi viloyat kengashlari a’zolaridan (har bir 
kengashdan bir nafardan jami 34 nafar) 4 yil muddatga saylanadi, 
boshqa uchdan bir qismi esa viloyatlardagi tuman kengashlari 
a’zolaridan (34 nafar) 3 yil muddatga va qolgan qismi (34 nafar) 5 
yil muddatga prezident tomonidan tayinlanadi. Prezident tomonidan 
tayinlanadigan deputatlaming 50% ayollardan iborat bo‘lishi lozim- 
ligi Konstitutsiya normalarida o‘z aksini topdi.
Quyi palata - Ulusi Jirge 249 nafar deputatdan iborat bo‘lib, 
ular umumiy, teng va to‘g‘ridan to‘g‘ri saylov huquqi asosida ya- 
shirin ovoz berish yo‘li bilan 5 yil muddatga saylanadi.
Afg‘on parlamentining palatalari o‘z faoliyati doirasida qonun- 
chilik aktlari, davlat budjeti, xalqaro shartnomalar va kelishuvlami 
tasdiqlash orqali mamlakat siyosiy hayotida muayyan rol o‘ynab 
kelmoqda. 2004-yilgi Konstitutsiya Afg‘oniston tarixida muhim 
ahamiyat kasb etib kelayotgan oliy davlat boshqamv tuzilmasi 
hisoblanmish Butunafg‘on oqsoqollari kengashi - Luye Jirgega 
tegishli normalami ham o‘zida aks ettirdi. Konstitutsiyaga ko‘ra 
Luye Jirge ishida mamlakat parlamenti palatalari a’zolari, viloyat 
kengashlari vakillari, hukumat a’zolari va Oliy sud a’zolari ishtirok