Ўзбекистон республикаси ахборот технологиялари ва коммуникацияларни ривожлантириш вазирлиги тошкент ахборот технологиялари университети

10.2. Маршрутизаторда пакетларни қайта ишлаш 
Пакет таркибига сарлавҳа, маълумот жойи ва охири киради. Сарлавҳа 
пакет бошида жойлашга жойи хисобланади, унда узатиш адреси ва 
жўнатувчи учун ишлатиладиган бошқа ёрдамчи маълумот жойлашган 
(маълумотлар жой узунлиги, назорат суммаси ва ҳоқазо). Пакет охири бу 
пакет охирида жойлашган жой хисобланади, унда маълумот тармоқда узатиш 
пайтида ўзгарган ёки ўзармаганлигини текширадиган назорат суммаси 

---

92 
жойлашган.
Хар битта пакет коммутатор ёрдамида тармоқ трафикни ташкил қилган 
бошқа пакетларга боғлиқ бўлмаган ҳолда қайта ишланади. Технологияга 
қараб пакетлар фиксацияланган ёки ўзгарувчан узунлигига эга бўлиши 
мумкин, сарлавҳада жойлашган ахборот тузилиши ҳам ўзгариши мумкин, 
масалан:
-ATM 
технологиянинг 
пакетлари 
(ячейкалари) 
фиксацияланган 
узунлигига эга, 
-Ethernetда мин. ва макс. пакет (кадрлар) размерлари ўрнатилган.
10.3. расм. Маршрутизатор архитектураси. 
10.3. расмда маршрутизатор структура схемаси келтирилган. Хар битта 
пакет бит бит бўйича кетма кет кириш буферга жойлашади (10.4. расм.). 
Маршрутизатор ўзини хотирада бутун пакет бўлмаса, пакет ўтиши ҳақида 
қарорни қабул қилолмайди. Маршрутизатор назорат суммани текширади, 
агар пакет маълумотлари бузилмаган бўлса, пакетни қайта ишлашини 
бошлайди ва узатиш адреси бўйича кейинги маршрутизаторни аниқлайди.
10.4. расм. Кириш портини қайта ишлаш. 
Буферлар қўйидаги функцияларни бажариш учун керак бўлади: 

---

93 
-
Маршрутизатор 
интерфейсларга 
уланган 
алоқа 
линияда 
маълумотларнинг тезликларни мослаштириш учун. Агар битта алоқа 
линиядан пакетлар кириш тезлиги чиқиш алоқа линиянинг ўтказиш 
қобилиятидан юқори бўлса, пакетлар йўқолмаслиги учун интерфейсда навбат 
ташкил қилинади, 
-
Пакетлар кириш тезлигини ва коммутация тезлиги билан мослаштириш 
учун. Агар коммутация блоки пакетларни қайта ишлашга уйгурмаса, 
коммутатор интерфейсларда кириш навбатлар хосил бўлади (10.5. расм.). 
10.5. расм. Чиқиш портини қайта ишлаш. 
Пакетли коммутаторда пакетларни ўтиши учта тури мавжуд: 
-
Дейтаграммали узатиши,
-
Логик уланишни ўрнатиш билан узатиш, 
-
Виртуал канал ўрнатиш билан узатиш.