Ўзбекистон республикаси ахборот технологиялари ва коммуникацияларни ривожлантириш вазирлиги тошкент ахборот технологиялари университети

Частота бўйича 
ажратилган 
Вақт бўйича 
ажратилган 
мультиплекс узатиш
Вақт 
 
Шартли 
2 сони билан белгиланган 
барча слотлар маълум 
жўнатувчи-олувчи 

---

89 
частоталар 
полосаларини 
ажратиш 
учун 
мураккаб 
сигналлар 
қурилмаларининг зарурати ҳисобланади.Каналлар коммутацияланадиган 
тармоқлар ҳақида сўзлашини тугатишда олдин бу технологиянинг 
маъносини яққол кўрсатадиган сонли мисолни кўриб чиқамиз. Бизга 
640000
бит ўлчамли файлни 
А
хостдан 
В 
хостга каналларни коммутациялаш 
усули орқали узатиш зарур бўлсин. Узатиш қанча вақтни олади? Тармоқдаги 
барча линиялар сони бир хил, вақт бўйича ажратиш принципини ишлатади, 
бунда кадрнинг слотлари сони 24 га тенг, линия бўйича узатиш тезлиги 
1,536Мбит/сни ташкил этади деб оламиз. Шунингдек А хостнинг тармоқ 
билан боғланишни ўрнатишига вақт сарфларини 0,5 секундга тенг оламиз. 
Демак, алоқа линиясининг тезлиги барча алоқа каналлари орасида тенг 
“тақсимланиши” боис, алоқа канали бўйича узатиш тезлиги (1,536Мбит/с) / 
24 = 64кбит/сни ташкил этади. Энди биз алоқа канали бўйича файлни 
узатилиши вақтини ҳисоблашимиз мумкин: 640000бит / (64кбит/с) = 10с. А 
хостнинг тармоқ билан боғланишни ўрнатишига вақт сарфларини ҳисобга 
олиш билан файлни узатилиши тўлиқ вақтини оламиз: 10с + 0,5 с = 10,5 с.
Биринчи яқинлашида узатиш вақти алоқа линияларининг сонига боғлиқ 
бўлмайди. Уни ҳам битта линия, ҳам 100 та линиялар ҳолларида 10 секундга 
тенг ҳисоблаш мумкин.
Назорат саволлари 
1.
Коммутациялаш тавсифи 
2.
Маршрут тавсифи 
3.
Коммутациялаш масаласининг таркиби 
4.
Ахборот оқими тавсифи 
5.
Маршрутлаштириш масаласининг таркиби 
6.
Каналларни коммутациялаш нимага асосланади? 

---

90