Сборник научных трудов Международной научно- практической конференции«цифровизация в обучении гуманитарных дисциплин в медицинском высшем образовании»тгси, 5 марта 2022 года

14 
nafar 
(23,3%)
22 
nafar 
(36,7%)
8 
nafar 
(13,3%)
6 
nafar 
(10,0%)
2 
nafar 
(3,3%)
4 
nafar 
(6,7 %)
4 
nafar 
(6,7 %)
Ek
sperem
ent 
guruh 
4 
nafar
(6,7 
%) 
6 
nafar 
(10,0%) 
18 
nafar 
(30,0%) 
8 
nafar 
(13,3%) 
6 
nafar 
(10,0%) 
8 
nafar 
(13,3%) 
10 
nafar 
(16,7%) 
Ushbu shkalalar bo‘yicha olingan miqdoriy ko‘rsatkichlarga nisbatan 
respondentlarning bergan javoblarining umumlashmasidan anglash mumkin. 
Natijalar tahlili ko‘rinib turibdiki suzish sport turi bilan shug‘ullanuvchi yosh 
sportchilarda muloqotchilikning umumiy darajasi (jadvalga muvofiq sinaluvchilarning 
4 nafar (6,7%) ida muloqotchanlik darajasi ancha past, 4 nafar (10,0%) ida 
yolg‘izlanishni yaxshi ko‘rish, 18 nafar (30,0%) ida ma’lum darajada muloqotchanlik, 
8 nafar (13,3%) ida etarlicha muloqotchanlik 6 nafar (10,0%) ida juda muloqotchanlik, 
ya’ni ba’zida me’yoridan ortiq, 8 nafar (13,3 %) ida juda muloqotchanlik, ya’ni juda 

---

293 
me’yoridan ortiq, 10 nafar (16,7 %) ida me’yoridan ortiq muloqotchanlik holati) 
aniqlandi. 
Aniqlovchi va nazorat eksperiment natijalarining qiyosiy tahlili. 
Metodika 
Aniqlovchi 
eksperiment 
Nazorat 
eksperimenti 
Bog‘liqlik 
darajasi 
Ryaxovskiy 
so‘rovnomasi 
34,24 
19,02 
-9,14* 
Jadvaldan ham shu narsa ma’lumki, aniqlovchi eksperiment va nazorat 
eksperimenti natijalari o‘rtasida ahamiyatli farqlar mavjud bo‘lib, bu ko‘rsatkich 
o‘tkazilgan trening mashg‘uloti samarali natija berganidan darak beradi.
O‘tkazilgan statistik tahlil asosida olingan natijalardan ko‘rinadiki, Ryaxovskiy 
so‘rovnomasi bo‘yicha natijalar orasidagi tafovut 9,14 ga teng. Bu natija ahamiyatli 
darajada bo‘lib, shakllantiruvchi eksperimentdan so‘ng sinaluvchilarda ijobiy tomonga 
o‘zgarish bo‘lganidan, ya’ni shaxslararo munosabatning rivojlanganlik darajasidan 
dalolat beradi. 
Xulosa sifatida shuni aytish mumkinki, o‘tkazilgan trening mashg‘ulotlaridan 
so‘ng sinaluvchilarda ahamiyatli darajadagi ijobiy o‘zgarishlar sodir bo‘ldi. Jumladan, 
biz o‘z tadqiqotimizda olib borgan psixokorreksion mashqlar natijasida 
sinaluvchilarning o‘z-o‘ziga beradigan baholarini hamda shaxslararo munosabatga 
kirishuvchanlik darajasini oshirishga muvaffaq bo‘ldik. 
Nazariy va amaliy ma’lumotlar tahlili hamda talqiniga asoslangan holda quyidagi 
mazmun-mohiyatli xulosalar chiqarishga qaror qildik. 
•
yosh sportchilarning shaxslararo munosabatga kirishish jarayonida psixologik 
bilimlar keng qamrovli ahamiyat kasb etganligi bois, ularda alohida bir yo‘nalish, ya’ni 
ijtimoiy muhitda individualizatsiyani namoyon etish va shaxslararo munosabatga 
kirishishning psixologik xususiyatlari ochib berildi; 
•
yosh sportchilarning shaxslararo munosabatga kirishish jarayoni psixologik, 
fiziologik, pedagogik, xuquqiy hamda falsafiy jihatdan ilmiy yondoshilgandagina 
ijobiy natija berishi mumkinligi aniqlandi; 
•
yosh sportchilarni shaxslararo munosabatga kirishishi va qolaversa har bir 
sportchining bir o‘zi faoliyat olib borayotgan jamoaga moslashuv jarayoni sodir 
bo‘ladiki, ularni tahlil qilishda muloqot psixologiyasiga oid bilimlardan foydalanish 
o‘rinli ekanligi isbotlandi. 
Yuqoridagi fikrlarga asoslanib, mashg‘ulot va musobaqa jarayonida yuqori 
natijalarni qo‘lga kiritishida suzish sport turi bilan shug‘ullanuvchi yosh sportchilar 
o‘rtasidagi shaxslararo munosabatlarni to’g’ri tashkil etishda murabbiylar va 
psixologlar bir qator tavsiyalarga amal qilishlari zarur: 

---

294 
➢
yosh sportchilarning insoniy madaniyat dunyosiga qo‘shilish istagini doimiy 
ta’minlab turish; 
➢
har bir yosh sportchiga mustaqilligini namoyon etish, yangi tajribalarni 
egallashi uchun sharoitlar hamda imkoniyat yaratib berish; 
➢
yosh sportchilarning faoliyatini muntazam qo‘llab - quvvatlab turish uchun 
kommunikativ, interaktiv hamda perseptiv sharoitla 
➢
yosh sportchilarning “men” konsepsiyasini tashkil topishiga va faoliyati 
davomida individualizatsiyani namoyon etishiga amaliy yordam ko‘rsatish; 
➢
Shuningdek, yosh suzuvchilarning o‘quv-mashg‘ulot jarayonini 
jadallashtirish metodikasini ishlab chiqishga yo‘naltirilgan ilmiy tadqiqot natijalari 
hamda zamonaviy qarashlar (yondoshuvlar) ni umumlashtirilgan holda amaliyotda 
qo‘llash.