Loyiha O‘zbekiston respublikasi adliya vazirligi toshkent davlat yuridik universiteti

E’tibor qiling! Kriminalistik texnika tekshiruvining 
ob’ektlari:
- turli hujjatlardagi tadqiqot qilinuvchi rekvizitlar (matn, imzo, 
pul-to‘lov hujjatlari, qimmatbaho ashyoviy boyliklarni olish-sotish 
kabi 
harakatlarni 
ifodalovchi 
hujjatlar, 
shaxsiy 
hujjatlar, 
ma’lumotnomalar va boshqalar); 
- pul-to‘lov hujjatlari, naqd pul kirimi va to‘lovi bo‘yicha turli 
operatsiyalarni aks ettiruvchi chek daftarchasi, kirim-chiqim 
orderlari, kassa daftarchasi, to‘lov hujjatlari, turli kvitansiyalar, 
deponent kartochkalari. 

---

129 
qilish va ozod etish haqidagi buyruqlar, shartnomalar, taklifnomalar, 
shaxsiy varaqalar, kasallik tarixi va boshqalar tashkil etadi. 
Tekshiruv ob’ektlariga hujjatlardan tashqari yozuv vosita va 
ashyolari, 
hujjatning 
rekvizitlarini 
va 
belgilarini 
bajarishda 
foydalaniladigan turli buyoq vositalari, qog‘oz, yozuv qurollari, elim 
hamda yozuvni aynitish moddalari kiradi. 
Hujjat materiallarini tekshirishda hal qilinishi lozim bo‘lgan 
E’tibor qiling! Hujjatlarni texnikaviy usulda tekshiruv 
vazifalari quyidagilardir: 
1. Hujjatning tayyorlanish uslubini aniqlash; 
2. Hujjat mazmunini o‘zgartirish usulini aniqlash; 
3. Ko‘rinadigan va oddiy ko‘z bilan ko‘rinmaydigan yozuvlarni 
aniqlash; 
4. Hujjatlarning asil birlamchi ko‘rinishini tiklash; 
5. Hujjatlar bajarilgan, qo‘llanilgan uskunalar, vositalar, qurollar 
va materiallarni identifikatsiya qilish; 
6. Hujjatlarni qalbakilashtirishdan muhofaza qilish choralarini 
ishlab chiqish. 
E’tibor qiling! 
Sud-texnik ekspertizaning 
asosiy turlarini
quyidagilardan iborat: 
- hujjatning birlamchi mazmuni o‘zgartirilganligini aniqlovchi 
ekspertizalar (o‘chirish, qo‘shimcha yozuvlar kiritish, qo‘shimcha 
belgilar chizish, yuvish); 
- hujjatdagi muhr va shtamp izlarini (akslarini) aniqlovchi 
tekshiruv; 
- matnning mashinkada yozilgan shaklini tekshirish. Bunga 
boshqa qog‘ozga nusxa ko‘chirish vositalari, jumladan EHM, 
ko‘paytiruvchi moslamalarda tayyorlangan matnlar ham kiradi; 
- hujjatning davlat belgilari va tipografik blankalarini tekshirish; 
- 
qalbakilashtirishdan 
asrovchi 
maxsus 
vositalar 
bilan 
ta’minlangan hujjatlarni tekshirish; 
- qayta yopishtirilgan fotosuratlarni aniqlash; 
- ob’ektlarning ayrim qismlari bo‘yicha butunni tiklash; 
- imzolarni texnik qalbakilashtirilganligini tekshirish; 
- kuygan hujjatlarning matnini tiklash; 
- hujjat ustidan bostirib yozish oqibatida qolgan rangsiz chiziqlar 
bo‘yicha matn mazmunini aniqlash; 
- ustidan chizib o‘chirilgan, chaplashtirib yuborilgan, ustiga 
modda to‘kilgan, yozuvlar mazmunini tiklash; 
- rangi uchib ketgan yozuvlarni tiklash; 

---

130 
vazifalar uning tarkibini, turini, markasini, ishlab chiqargan zavodini 
aniqlash, u yoki bu hujjat materiallarning aniq hajmini va guruh 
mansubligini aniqlashga oiddir.