Таълим вазирлиги тошкент давлат иқтисодиёт университети


-расм. Электрон пуллар ѐрдамида тўловларни амалга ошириш



Download 2,86 Mb.
Pdf ko'rish
bet41/166
Sana15.04.2022
Hajmi2,86 Mb.
#553785
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   166
Bog'liq
portal.guldu.uz-o`quv qo`llanma

3.3-расм. Электрон пуллар ѐрдамида тўловларни амалга ошириш 
умумий схемаси 
1. 
Харидор олдиндан ҳақиқий пулни электрон пулга 
алмаштириб олади. Мижозда нақд пулни сақлаш икки усулда амалга 
оширилиб, бу фойдаланилаѐтган тизимга асосланади: 
- компьютер қаттиқ дискида; 
- смарт-карталарда. 
Ҳар хил тизимлар турлича айирбошлаш схемаларини таклиф 
қилади. Айрим тизимлар махсус ҳисоб рақами очиб, унга электрон 
пулар эвазига харидор ҳисоб рақамидаги пуллар ўтказилади. Айрим 
банкларнинг ўзи электрон нақд пулни эмиссия қилиши мумкин. 
Бунда пул мижознинг сўрови бўйича бу мижознинг картасига ѐки 
компьютерга ўтказган ва унинг ҳисоб рақамидан пул эквивалентини 
олган ҳолда эмиссияланади.
Тўловчи 
(харидор) 
Тўловни олувчи 
(магазин) 
Хисобракамини 
тўлдириш 
Тўловни 
олиш 
Электрон пул олиш 
Ракамли пул 
такдим этиш 
Товарни танлаш, электрон пул ўтказиш 
Хизмат кўрсатиш, товар етказиб бериш 
Харидор 
хисобраками 
Магазин 
хисобраками 


75 
2. Харидор сотувчи серверига харид учун электрон пулларни 
юборади. 
3. Пуллар эмитентга тақдим этилади ва уларнинг ҳақиқийлиги 
текширилади. 
4. 
Электрон пуллар ҳақиқий бўлиб чиққан ҳолларда 
сотувчининг ҳисобрақами харид суммасига тенг миқдорга ортади, 
харидорнинг ҳисобрақами худди шу суммага камаяди ва унга товар 
жўнатилади ѐки хизмат кўрсатилади. 
Ҳозирги кунда кенг миқѐсда мобил телефон алоқаларидан кенг 
фойдаланилмоқда. Абонентлар кўпайгани сари уларга тўлов 
тизимини такомиллаштириш борасида Paynet тизими орқали 
тўловларни ўтказиш амалга оширилиб келинмоқда. Мобил алоқалари 
ривожланиши катта аҳамиятга эга. Чунки барча алоқалар Интернет 
тармоғи орқали амалга оширилади. Бу борада Президентимиз ўз 
маърузаларида эслатиб ўтганларидек, ―Бугунги кунда юртимиз мобил 
алоқанинг ривожланиш кўрсаткичи бўйича дунѐда олдинги ўринда 
турган акат қаторига киради. Ўзбекистонда мобил алоқа хизматидан 
фойдаланувчиларнинг умумий сони 2000 йилга нисбатан – шунга 
эътибор беринглар – 200 баробар ошиб, 19 миллиондан ортиқ 
абонентни ташкил этмоқда. Агар ўн йил аввал мамлакатимиз 
аҳолисининг ҳар минг нафарига 4 донадан кам мобил телефон тўғри 
келган бўлса, бугун бу кўрсаткич 600 донадан ошиб кетди‖
12

Ўзбекистонда кейинги йилларда сунъий йўлдош алоқа тармоғи 
орқали теледастурларни ҳам тарқатиш йўлга қўйилди. Бугунги кунда 
мамлакатимиз телекоммуникациялар тизими дунѐнинг 180 та 
мамлакатига 28 та йўналиш бўйича тўғридан–тўғри чиқадиган 
халқаро каналларга эга. Юртимиздаги телерадиоканаллар томонидан 
тайѐрланаѐтган кўрсатув ва эшиттиришлар Интернет глобал тармоғи 
орқали реал вақт режимида жаҳонга узатилмоқда. 

Download 2,86 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   37   38   39   40   41   42   43   44   ...   166




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish