V azir lig I a d h a m vaisov teri va tanosil

kimyoviy, dori-darmon va oziq-ovqatlar) va endogen (ichki a ’zolardagi
patologik jarayonlar: jigar, o ‘t qopi, oshqozon-ichak, asab sistemasi,
qalqonsim on bezi ishlash faoliyatin in g buzilishi) etiologik guruhlari
ajratiladi. Bu omillarning ta ’sir mexanizmi eshakemning patogenezida
k o ‘pincha bir-biriga o ‘xshaydi va organizmda gistamin, serotonin turidagi
b iologik aktiv m oddalar m iqdorining ortishi natijasida kapillyarlar
y a llig ‘lanib kengayadi, ularning o ‘tkazuvchanligi oshishi oqibatida,
epidermisda va dermaning s o ‘rg‘ich qavatida o ‘tkir shish paydo b o‘lib,
qavarchiq toshmalar vujudga keladi. Organizmdagi ayrim jarayonlar
gistaminning rezervuardan ajralib chiqishiga sabab b o ‘lib, qavarchiqlar
paydo b o‘lishini faollashtiradi. Oddiy misol qilib, organizmdagi antigen
- antitelo reaksiyasini keltirish mumkin va bunda IgE va komplement
asosiy rol o ‘ynaydi.
Eshakem kasalligida quyidagi allergik reaksiyalar rivojlanadi.
Tezkor turdagi allergik reaksiyalar. 
IgE ga b o g ‘liq b o ‘lgan allergik
reaksiyalar, oziq-ovqat allergenlari (sut, tuxum, bug‘doy, qisqichbaqasi-
monlar, mollyusklar, yon g‘oq...), dori vositalari (penitsillinlar, sefalospo­
rinlar, sulfanilamidlar, antiaritmik preparatlari, immunomodulyatorlar,
vaktsinalar, sitostatiklar va boshqalar) va parazit allergenlari ta’siridan
vujudga keladi. Bemorlar k o ‘pincha boshqa turdagi allergik kasalliklar
bilan o g ‘riydilar.
Im m unokom pleksli a lle rg ik re a k s iy a la r. 
Im m un k o m p le k sla r
komplementlarni faollashtiradi, natijada ularning fragmentlari ajralib,
semiz hujayralarning degranulyatsiyasiga olib keladi.
74

---