Bap new indd

III BAP BOYÍNSHA JUWMAQLAR
♦
Aylanbalı teń ólshewli qozǵalatuǵın dene ıqtıyarlı teń waqıtlar arasın-
da teńdey doǵalardı basıp ótedi.
♦
Aylanbalı teń ólshewli qozǵalatuǵın deneniń sızıqlı tezligi: 
υ
= 
Δ
˘
s
Δ
t
♦
Aylanbalı teń ólshewli qozǵalatuǵın deneniń múyeshlik tezligi:
ω = Δ
φ
Δ
t
♦
Aylanbalı teń ólshewli qozǵalıstaǵı sızıqlı tezlik penen múyeshlik tezlik 
arasındaǵı qatnas:
υ
=
ω
R
.
♦
Aylanıw dáwiri – deneniń bir ret aylanıp shıǵıwı ushın ketken waqıt: 
T
= 
Δ
t .
n
♦
Aylanıw jiyiligi – waqıt birligindegi aylanıwlar sanı:
v
=
.
∆
t
n
♦
Aylanıw dáwiriniń formulaları:
T
=
,
v
1
T
=
2π
R
υ
,
T
=
2π
ω
.
♦
Aylanıw jiyiliginiń formulaları:
v
=
,
T
1
v
=
2π
R
υ
,
v
=
2π
ω
.
♦
R 
radiuslı sheńber boylap
υ
sızıqlı tezlikte teń ólshewli qozǵalatuǵın 
dene
: 
a
=
υ
2
R
tezleniwge iye. Tezleniw vektorı
a
→
sheńber orayına baǵıt-
lanǵanı ushın orayǵa umtılıwshı tezleniw delinedi. 
♦
Bir ret tolıq aylanıw múyeshi
: 
= 
2
π rad = 360
0
φ
= 
2π
R
υ
.
.
.
5. Fizika 7-kl.

---

66
Kinematika tiykarları