Radio jurnaliSTİKA

Düzgün məntiqi vurğu. Nə etməlisən?
Sözləri və ifadələri elə vurğula ki, dinləyicilər ifadə 
olunan fikirləri asanlıqla başa düşsünlər.
Məntiqi vurğu nə üçün vacibdir?
Düzgün məntiqi vurğu natiqə dinləyicilərin diqqətini 
özündə saxlamağa, eləcə də onları inandırmağa və ya 
təşviq etməyə kömək edir.
Çox vaxt bu üsulların bir neçəsindən eyni zamanda 
istifadə edilir. Bəzi dillərdə səs tonunu qaldırıb-
endirməklə də fikri vurğulamaq olar. Hansı üsulun 
daha münasib olacağını müəyyən etmək üçün 
materialı almaq lazımdır.
Problemin kökü nədədir? 
Çoxumuz gündəlik 
söhbətlərdə öz fikirlərimizi aydın ifadə edə bilirik. 
Ancaq başqasının yazdığı materialı oxuyanda hansı 
sözləri və ifadələri vurğulamağın lazım olduğunu 
müəyyənləşdirmək çətin gələ bilər. Əsas məsələ 
materialı aydın başa düşməkdir. Bunun üçün yazılanı 
diqqətlə araşdırmaq lazımdır. Beləliklə, sənə bir neçə 
müxbirin yazdığı replikaların da qatıldığı bir mətni 
oxumaq tapşırıldığında bu işi son dəqiqəyə saxlama 
və mütləq məşq et. 
Məşq zamanı nə etməlisən?
Cümlədə əsas sözləri və söz qruplarını müəyyən 
et. Onları müəyyən edərkən konteksti nəzərə al. 
Vurğudan fikrin dəyişildiyini və söylədiyin fikrə 
münasibətini bildirmək üçün istifadə etməyə çalış.
İNTONASİYA
Nitqin ahəngi 
(səsin yüksəlməsi 
və ya alçalması), 
ritmi (vurğulu və 
vurğusuz hecaların 
nisbəti, əlaqəsi), 
nitqin tempi və ya 
sürəti (sürətlə və 
yavaş tələffüzü), 
intensivliyi 
(nəfəsalmanın 
güclənməsi və 
ya zəifləməsi), 
məntiqi vurğusu və 
s. kimi hadisələrin 
məcmusuna 
intonasiya deyilir.
YADDA SAXLA!
Fikri müxtəlif üsullarla vurğulamaq olar: 
▪ səs tonunu qaldırmaqla, 
▪ daha coşqun danışmaqla, 
▪ fikri yavaş, tələsmədən ifadə etməklə, 
▪ fikirdən əvvəl və ya sonra (ya da hər 
iki halda) fasilə etməklə.