V. V. Mayskiy

karbidopa
va 
benserazidlar
MNSga oʻtmaydi. Natijada periferiyada 
levodopaning dofaminga oʻtishi kamayib, levodopaning koʻp qismi MNSga kiradi bu esa 
levodopaning terapevtik dozasini kamaytirishni talab qiladi.
Levodopaning karbidopa bilan kombinirlangani – 
nakom
, benserazid bilan – 
madopar
bir 
kunda 2 marta tavsiya qilinadi. Nojoʻya ta‘sirlari: postural gipotenziya, taxikardiya, aritmiya, 
dezorientatsiya, depressiya, gallyutsinatsiya. Yopiq burchakli glaukomada qoʻllash mumkin 
emas. Levodopaning periferiyadagi inaktivatsiyasini 
entokapon
KOMTni ingibirlab 
kamaytiradi, buning natijasida levodopaning O-metillanishi cheklanadi.

---

159 
Manbaa:
@pharma_baza
Selegilin
(deprenil) MAO-Bni ingibirlaydi, dofaminergik tolalar oxiridan dofaminni 
inaktivatsiyalaydi, natijada dofamin ajralishi kuchayadi. Selegilin levodopaning samarasini 
va ta‘sir davomiyligini kuchaytiradi.
Amantadin
(midantan) – dafaminergik tolalar oxiridan dofamin ajralishini yaxshilaydi, 
shuningdek glutamin kislotaning neostriatumni xolinergik neyronlarga stimullovchi ta‘sirini 
cheklaydi (NMDA reseptorlarni bloklaydi). 
Bromkriptin
(parlodel) D
2
dofaminergik reseptorlarni stimullaydi. D
2
reseptorlar boshqa 
agonistlaridan Parkinson kasalligida 
lizurid
va 
pergolid
qoʻllaniladi.
Xolinoblokatorlardan parkinsonizmda 
trigeksifenidil
( siklodol), 
biperiden
qoʻllaniladi, 
bular neostriatumdagi M – xolinoreseptorlarni bloklaydi va xolinergik neyronlarning stimul-
lovchi ta‘sirini cheklaydi. Kuchli tremor holatlarida tavsiya qilinadi.
10. Analgetik faollikka ega moddalar. 
Analgetiklar
- ogʻriq sezgisini kamaytiradi yoki yoʻq qiladi, boshqa sezgi turlariga ta‘sir 
qilmaydi va ongni susaytirmaydi, 
(an-inkor; algos-ogʻriq)
.
Ogʻriq sezgisini narkoz vositalari yordamida pasaytirish mumkin. Narkoz vositalari shu bilan 
birga ongni va boshqa sezgi turlarini ham oʻchiradi.
Ogʻriqni bostirish uchun mahalliy anestetiklar qoʻllaniladi. Mahalliy anestetiklar 
analgetiklardan farq qilib boshqa sezgi turlarini, ta‘m bilish , temperatura, taktil va boshqa 
reseptorlarni bloklaydi.
Shuning uchun ogʻriq qoldiruvchi sifatida analgetiklar narkoz dori vositalari va mahalliy 
anestetiklarga nisbatan koʻp qoʻllaniladi.
Analgetiklarni qoʻllashga asosiy koʻrsatma – ogʻriqni bostirish.
Ogʻriq boshqa koʻrsatmalarga ega boʻlgan dorilar qoʻllanilganda ham kamayishi mumkin, bu 
dorilar analgetiklikni ham namoyon qiladi (klonidin, karbamazepin, amitriptilin).