If. •f с ж ж Салимов КимёВий технодогиянинг асосий караёнАари Во урилмоАпри I зл' Пз

8.23- раем.
Эл е к т р о фи л ь т р
а
— т р у б а л и ;
б
— п л а с т и н а л и ; / — ч а н г л и г а з к и р а д и г а н ш т у це р; 2 — ч у к т и р у в ч и т р у б а с и м о н ,
п л а с т и н к а с и м о н э л е к т р о д л а р ;
3
— н у р л а н у в ч и э л е к т р о д л а р ;
4
— р а м а ; 5 — и з о л я т о р л а р ;
6
— 
с и л к и т у в ч и к у р и л м а ; 7 — т о з а л а н г а н г а з ч и к а д и г а н ш т у це р.
213

---

юкоридан чикиб кета ли. Ма н фи й э ле к т р о д л а р (яъни с и мл ар ) 
умумий р а м а г а осилган булиб, р а м а л а р эса изол яторл арн ин г
устига у рн ати л га н. Э л е к т р о д л а р г а утириб кол г ан чангла р махсус 
механизмлар ёр д а м и д а тебрантирилиб, курилманинг пастки конус 
кисмига туширилади.
8.24- 
р ас м д а Ш М К м а р к а л и бир се кцияли вертикал нам 
э ле кт рофи л ь т рл а р курсатилг ан. Бу фильтр газни сул ь фат кислота 
туманидан, селен ва мишь як з а р р а ч а л а р и д а н т о з а л а ш учун 
ишлатилади. Пулатдан ясалган цилиндрсимон кобик 
(7)
нинг ички 
кисми кислотага бардошли гншт ва полиизобутилен юпка к а т л а м и
билан копланади. Ку ри л ма ни нг копкоги кургошин листи билан 
химоя килинган. Куррошинли чуктирувчи электродлар (
6
) олти 
киррали труба куринишида тайёрланган. Бу электродлар ^урилма- 
нинг юкори к и смиг а м а х к а м л а н г а н п а н ж а р а (5) га осиб куйилган.
П а н ж а р а пулатдан тайёрланиб, ^ургошин билан копланган. Олти 
Киррали х,ар бир тр уб ан ин г уки б уйл аб эркин хо ла т д а нурланувчи 
электрод 
(4)
осиб куйилган. Нурл ан ув чи э ле ктрод 
кунДаланг 
кесими юлдузча ш а к л иг а эга булг ан симдан т ай ёрл а нг ан . Бу 
симнинг юкориги кисми кур и л ма к° б иг ид ан изоляция килинган 
р а м а г а бириктирилиб, юк осиб к уй и л г а н -
Ну рл а н ув чи э ле кт ро дл ар н ин г р а м а си тортгич 
(3)
ё р д ам ид а 
изолятор 
(2)
га осиб куйилган, и з о л ят ор л ар эса копкокнинг 
к утичаларида ма хкамл а нг а н. Из олят орла рнинг кутичалари электр 
иситгич билан т аъ ми н л а н г а н . Ушбу иситгичлар конденсато рл а р 
юзасида н амл и кн ин г к он д е н с а ц и я л а н и б колишини йукотади. 
Коби к 
(7 )
газнинг кириши ва чикиши, бугни бериш, у шл ан га н
кислота ва ш л а м ни узатиш учун тегишли ш т уц ер л ар билан 
т а ъ ми нл ан г ан . Кобикнинг пастки ки с м ид а икки к а торли газ 
т ар ка т ув чи п а н ж а р а
(8)
у рнатилган.
Йиг илг а н кислота кобикнинг пастки к и см ид а т у пл ан а д и ва иш 
да в оми д а к у р и л м а д а н ч ик ари б турилади. К у р и л м а тухтатилиб, 
иссик сув билан юв ил г ан д а н сунг, йигилган к а т т ик з а р р а ч а л а р
шл ам с и фа т и да т а ш к а р и г а чикарила ди.
Электр чуктириш к ур и л мас ин и нг и ш л а ш принципи чангли 
г а з л а р н и нг хусусияти, т ар киб и ва т е м пе р а т у р а с и г а боглик- 
Т е м п е ра т у р а ва хавонинг молекуляр огирлиги ортиши б ил ан 
систе мадан ут аё тг ан токнинг микдори купайиб боради. Ч а нг
з а р р а ча л а р ин и н г ка тт алиги ка май и ши билан к ури л ман и нг фойда- 
ли иш коэффициенти камаяди.
Э л е к тр о фи ль т рл ар ни нг г идра вл и к к а рш и ли г и ж у д а кичик 
(10— 15 мм сув устуни). Бун да й ф и л ь т р л а р энг с а м а р а л и к у р и л м а
хисобланиб, к а т та х а ж м д а г и чангли г а з л а р н и а ж р а т и ш учун 
ишл атил ади. Эл ек т р о фи л ь т р л ар э л е к т ро д ла рн ин г урн а т и л иш и г а 
кура горизонтал ва верти кал холда булади. Худди шунингдек, газ 
а р а л а ш м а с и та р киб ид а ги з а р р а ч а л а р н и н г холатиг а кура ку р у к ва 
нам э ле к т р о ф и л ь т р л ар булиши мумкин.
Электр чуктириш к ур и л мас ин и нг туз ил иши содда булса хам, 
унда борадиг ан ж а р а ё н анча м ур а кк а бд ир . Шу с а ба б л и электр 
чуктириш к у р и л м а л а р ин и умумий х,исоблаш усули и шл аб чи-
214

---