If. •f с ж ж Салимов КимёВий технодогиянинг асосий караёнАари Во урилмоАпри I зл' Пз

8 .1 4 -раем.
Вентури с круб бе ри:
/ — с у ю к л и к н и с оч иб б е р у в ч и т р у б а ; 2 — ц и к л о н то м чи у ш л а г и ч .
В ент ури с к р у б б е р и .
Бунда й к у р и л м а суюкликни сочиб берувчи 
труба (Вентури тр у ба с и ) ва суюк лик томч ила рини газ окимид ан 
а ж р а т а д и г а н с е п а р а т о р д а н т аш к и л топган (8.14- раем). Вентури 
трубаси 
1
тораювчи кием ( конфузор), киск а цилиндрсимон кием 
(бугиз) ва кенгайиб борувчи кием ( д иффу зо р ) л а р д а н тузилган.
С уюкл ик махсус сочиб берувчи к у р и л м а ёки механик форсунка 
ё рд а м и д а конфузор (ёки бугиз) га бери ла ди . Тр убанинг ха ра кт е-
ри с т и ка л ар и к уй и да г ич а у з г ар и ши мумкин: конфузорнинг к и я л и к
бурчаги 25— 28°; д иффу з орни н г к и ял и к бурчаги 
6
— 7°; бугизнинг 
узунлиги д иа ме т ри н ин г 0,15— 0,5 улуши; бугизнинг д иа ме т ри
204

---

труб опров од д и а ме т р ин ин г 0,4— 0,5 улуши. Босим йуколишини 
к а м а й ти ри ш учун Вентури т руб а с и н ин г ички юзаси ме хан ик ка йта 
и шл а ш йули б илан с и л ли к ла н ти р и л а д и.
Газ — с уюк ли к окимининг буг изд ан кейин д и ф ф у з о рг а утиб, 
ке нг а йиши пайтида су юк ли кн и нг кушимча ма йд а томч ил а рг а 
а ж р а л и ш и юз беради.
Б у е р д а суюк лик то мч ил а ри чанг 
з а р р а ч а л а р и н и узи б ил ан б ир г а олиб кетади. Т омч и ла р ни н г газ 
о к и ми да н а ж р а л и ш ж а р а ё н и циклон-томчи у шл а г ич (
2
) д а руй 
беради.
Б у г и з да г и г азнинг т езлиги 60— 150 м / с га етади. С у юк л ик
ортикча босим (0,03— 0,1 м П а ) б ил ан берилади. Д и ф ф у з о р д а
окимнинг тезлиги 20— 25 м / с гача ка ма я ди . Цикл ои да г аз- суюклик 
окимининг тезлиги 4 — 5 м / с ни т аш к и л килади.
Вентури с к ру бб ер и да чанг з а р р а ч а л а р и н и у ш л а б турган 
суюк лик то мчила риг а нис ба тан газнинг к а тта тезл иг ига э р ишил а-
ди. Ш у с а б а б д а н Вентури к у р и л м а с и д а газ т а р к и б и д а г и улчами 
1
мкм д а н кичик булг ан к а т т и к з а р р а ч а л а р н и у ш л а ш имконияти 
ма вж у д. Т о з а л а ш д а р а ж а с и 99 % гача етади, б ир ок к у р и лм а н ин г
г и д р а в л и к к а рш и ли г и ж у д а к а тт а (2200— 12800 Па).
Мавх,ум к а й н а ш к а т л а м л и с к р у б е р л а р .
Бу н да й газ ювувчи 
к у р и л ма н и н г чизмаси 8 . 1 5 - р а с м д а курс атилга н. Ци линдрсимон 
к о б и к (4) нинг пастки т ая нч (5) ва юкориги чег ар ал ов ч и
(2) п а н ж а р а л а р и о р а л и г и д а н а с а д к а к а т л а м и м а вж уд . Н а с а д к а
с и ф а т и да ичи буш ёки яхлит ш а р л а р и шл ат и ли ш и мумкин. 
П а н ж а р а (5) бир в актн и нг узи да н а с а д к а учун т ая нч ва газни бир 
текисда т а р к а т у в чи к у р и л м а в а з и ф а с и д а хи з ма т килади. Н а с а д к а
к у з г о л м а с к а т л а м и ни н г б а л а н д л и г и 20С— 300 мм, п а н ж а р а л а р
о р а л и г ид а г и масофа эса 1200— 1500 мм булиши мумкин. Ш а р л а р
полиэтилен, полистирол, резина, ш и ш а ва б ошка м а т е р и а л л а р д а н
т а й ёрл а на ди ; шарнинг диа метри ку р и л ма диаметрининг 
0,1
улуши- 
д а н ка тта б улмасл и г и керак. Б у ту рд аг и са ноа т к у р и л м а л а р ин и нг
д и а м е т р и 6,5 м гача б улиши мумкин.
К у р и л м а тула ма вхум к а й н а ш р еж им ид а ишл айди, унинг 
юкориги кисмидан суюклик форсунка ё р да м ид а сочилиб турилади. 
Г а з н и нг тезлиги 4
— 6
м / с ни т а ш к и л этади. М а в х у м ка йн а ш 
х о ла т и да г и н а с а д к а л а р т а ъ с и р и д а газ окими т у р б у л из а ци я 
к и л ин а д и , ф а з а л а р у р та с ид а г и юза куп м а р о т а б а янг и ла н ад и,
о к и б а т д а г а з б ил ан су ю к ли к яхши ко нт ак тга учрайди. К у р и л м а д а
уч ф а з а л и к а т л а м ( к а т т и к жи см — газ — су юк лик) хосил булади.
Ушбу уч ф а з а л и к а т л а м н и н г д и н а м и к б ал а н д л и г и ортиши билан 
к урил манинг чанг ушл аш с а м ар а до р л и г и ва г идра вл и к ка рши ли г и
к упая ди. Иш р еж и м и д а г и д р а вл и к к а р ш и л и к 0,
8
- Ь 2,0 к П а ни 
т а ш к и л этади.
А й л а н и б юр у в ч и н а с а д к а л и с к р у б б е р л а р .
Х,озирда мавхум 
к а й н а ш к а т л а м л и газ ювувчи к у р и л м а л а р н и н г к а тор с а м а р а л и
к о н с т р ук ци ял ар и и ш л а б чикилди. Ж у м л а д а н , Тошкент Д а в л а т
техника университети м у т а х а с с ис ла ри томонидан а йл а н иб юрувчи 
н а с а д к а л и ск ру бб ерн и нг бир неча янги т у рл ар и т а к л и ф этилди. 
Н а с а д к а л а р а й л а н и б юрувчи х ол ат г а етг а нида к а т л а м д а г и буш
205

---