O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi navoiy davlat konchilik instituti «energo mexanika» fakulteti

sxemasi: a-difmnaometr toraytirish qurilmasidan yuqori joylashgan, b-
difmanometr toraytirish qurilmasidan pastda joylashgan; 
1-toraytirish qurilmasi, 2,3-ventillar, 4-difmanometr, 5-tindirish idishi, 
6-tenglashtirish idishi 
 
Asbobni impuls olish joyidan past (a) va yuqori (b) o’rnatishda DP 
turidagi difmanometrlarni ulashning yiriklashtirilgan qismlari: 1,8-
kronshteynlar, 2-taglik, 3-qisqichlar, 4-biriktirgichlar, 5-ventillar, 6-
tarmoqlar, 7-panjalar, 9-plita 
Issiq gazlarning sarfini o‟lchashda ikkala birlashtirish yo‟lida 
temperaturalarning bir xil bo‟lishini ta‟minlash zarur. Birlashtirish trubkalarini 
issiq gaz quvuryo‟liga bevosita yaqin joylashtirmaslik kerak; agar buning iloji 
bo‟lmasa ikkala birlashtirish trubkalari issiq o‟tkazmaydigan izolyasiya bilan 
qoplanadi.
Bug‟ sarfini o‟lchashda ikkala birlashtirish yo‟llarida kondensatning sathlari 
o‟zgarmas va teng bo‟lishi lozim. Buning uchun toraytirish qurilmasi 1 ga bevosita 

---

yaqin joyda tenglashtirish kondensasiya idishlari 6 o‟rnatiladi. Ikkala idish va 
ulardagi yon teshiklar bir xil balandlikda joylashishi lozim. Vertikal va qiya 
o‟rnatilgan quvuryo‟llarda idishlarning yon teshiklari toraytirish qurilmasidagi 
bosim olish uchun mo‟ljallangan yuqorigi teshik bilan bir tekislikda joylashtiriladi.
Agressiv suyuqliklar va gazlarning sarfini o‟lchashda har bir birlashtiruvchi 
quvuryo‟lga bittadan ajratib turuvchi idish ulanadi. Difmanometr-sarfo‟lchagichlar 
devorga yoki polga o‟rnatiladi, buning uchun yirik bog‟lash qismlarining 
namunaviy konsturksiyalari ishlab chiqilgan. Bunday konsturksiyalavr zavodlarda 
tayyorlanadigan birxillashtirilgan detallardan tuzilgan. Bu hol barcha montaj 
tashkilotlarini birxillashhtirilgan detallar bilan markazlashtirilganu sulda 
ta‟minlashga, shuningdek loyihalarning hajmini va bajarilish muddatlarini 
qisqartirishga imkon beradi.
Suyuqlik sarfini o‟lchashga mo‟ljallangan, devorda impuls olish joyidan 
pastroqda o‟rnatiladigan impuls trubalari yuqori tomondan keltirilgan DP 
difmanometrining yiriklashtirilgan bog‟lash qismi quyidagi birxillashtirilgan 
detallardan difmanometr o‟rnatiladigan kronshteyn 1 va taglik 2, qisqichlar 3, 
birlashtirgichlar 4, ventillar 5, burab kiritildigan birlashtirgichli ulamalar 6 dan 
tuzilgan. Bunday qismni o‟rnatish uchun devorga shpilkalar bilan 
mahkamlanadigan yoki ustunlarning metall konstruksiyalariga payvandlanadigan 
kronshteyn 8 yoki plita 9 ishlatiladi. Kronshteyn 1 bevosita metallkonstruksiyaga 
payvandlanishi ham mumkin. Agar plita ishlatiladigan bo‟lsa, unga 
yiriklashtirilgan bog‟lash qismining kronshteyni 1 mahkamlanadi, buning uchun 
kronshteynda plitaning o‟rnatish shpilkalariga moslab teshiklar ochiladi. So‟ngra 
ventillar va oqim yo‟nalishini o‟zgartirgichlar o‟rtasida oldindan o‟rnatilgan 
panjalar 7 yordamida difmanometrning bog‟lash qismi kronshteyn 8 ga 
mahkamalanadi.
Suyuqlik sarfini o‟lchashga mo‟ljallangan, impulsni olish joyidan 
yuqoriroqda o‟rnatiladigan, impuls trubalari pastdan keltiriladigan DP 
difmanometrining yiriklashtirilgan bog‟lash qismi ham shu usulda mahkamlanadi.
SADT (sanoat asboblari davlat tizimi)dagi yakka difmanometrlar polda bir 
oyoqli tayanchlarda taglikka o‟rnatiladi. DSP silfonli difmanometrni (SADT 
tizimi) bir oyoqli tayanchda taglikka o‟rnatish va bog‟lash namunasi 172-rasmda 
ko‟rsatilgan.

---